jpekker

‘The American dream in a goddamn gym bag’

In een ingesneeuwd gehucht in Minnesota vinden drie mannen – de brave huisvader Hank Mitchell (Bill Paxton), zijn onaangepaste broer Jacob (Billy Bob Thornton) en de onbehouwen drinkebroer Lou (Brent Briscoe) – op een wintermiddag een neergestort vliegtuig. De lading bestaat uit een sporttas met 4,4 miljoen dollar in kleine coupures. De piloot is dood.

Het geld inleveren bij de politie is slechts kortstondig een optie. ‘The American dream in a goddamn gym bag’, zegt Lou tegen Hank. Die werpt nog tegen dat je moet werken voor de Amerikaanse droom. Het helpt niet. De mannen gaan ervan uit dat het drugsgeld is, of van een ontvoeringszaak, maar voor de zekerheid zal Hank het geld verstoppen tot het voorjaar. Als niemand zich meldt, zullen ze de miljoenen verdelen en een nieuw leven beginnen.

Sam Raimi’s film is gebaseerd op de roman The Simple Plan van Scott B. Smith uit 1994. Voordat het boek in de winkel lag, had regisseur Mike Nichols er al een optie op. En voordat Raimi ermee aan de slag ging, zijn nog drie regisseurs aan het project verbonden geweest. Nicolas Cage zou aanvankelijk de hoofdrol spelen.

Zo’n lange ontstaansgeschiedenis is vaak een veeg teken; in dit geval niet. Raimi – die een reputatie geniet als regisseur van hilarische horrorfilms als The Evil Dead-trilogie – maakte met A Simple Plan een uitgebalanceerde thriller, waarin de acteurs alle ruimte krijgen. Opmerkelijk, want na zijn vorige film, The Quick and the Dead uit 1995, verweet hoofdrolspeler Gene Hackman de regisseur een obsessie voor techniek, waardoor de acteurs er op de set verloren bij liepen.

A Simple Plan lijkt een rigoureuze breuk met het verleden. Geen halsbrekende stunts, geen grove grappen, maar acteurs maken de film. Iedereen speelt goed; Thornton is zelfs geweldig. Jacob (raar haar, een dikke hoornen bril en een maf petje) is een ontroerende simpele ziel, een goedzak die nog nooit een meisje heeft gekust. Met zijn miljoenen zal alles anders worden, dagdroomt hij.

Zijn grote broer had beter moeten weten, maar ook hij laat zich door hebzucht meeslepen in de slimme plannetjes van zijn hoogzwangere vrouw Sarah (Bridget Fonda). Haar eenvoudige plan wordt almaar ingewikkelder. Langzaam verandert hun droom in een nachtmerrie: geld maakt immers niet gelukkig.

A Simple Plan van Sam Riami. Dinsdag 11 december, 0.50 uur. BBC 1.