Robin Hood op doktersvoorschrift in wereldpremière zonder de regisseur
Als de 63e editie van het prestigieuze filmfestival van Cannes vanavond begint, is Ridley Scott, de regisseur van de openingsfilm Robin Hood er niet bij. De 72-jarige Brit kampt met de naweeën van een knieoperatie; zijn doktoren hebben hem dwingend geadviseerd in de Verenigde Staten te blijven. ‘Mijn herstel verloopt minder voorspoedig dan verwacht’, aldus Scott in een persverklaring. ‘Het is met pijn in mijn hart dat ik de openingsavond aan me voorbij moet laten gaan. Maar gelukkig zijn producent Brian Gazer en de hoofdrolspelers Russell Crowe en Cate Blanchett wel van de partij om onze film te vertegenwoordigen. In gedachten ben ik bij ze.’
Scotts late afzegging is niet de enige kopzorg van festivaldirecteur Thierry Frémaux: in de aanloop naar het festival werd Cannes geteisterd door een woeste storm, en ook de IJslandse vulkaan Eyjafjallajokull blijft een constante bron van zorg. De schema’s van met name de Amerikaanse sterren zijn strak; sluiting van de luchthaven van Nice kan veel roet in het eten gooien. Maar Frémaux’ grootste kopzorg waren de films. Veel producties van grote namen als Terence Malick, Clint Eastwood en Gus Van Sant, van Tran Anh Hung, Wong Kar-wai en Anton Corbijn, waren niet op tijd klaar.
Dus konden in eerste instantie slechts zestien competitietitels worden gepresenteerd. Later werden er nog films aan toegevoegd van een onbekende Hongaar en een dito Chinees. En maandag werd bekendgemaakt dat het Irak-drama Route Irish van Cannes-habitué Ken Loach als 19e film meedingt naar de Gouden Palm. ‘Het is een moeilijk jaar’, aldus Frémaux, die niet uitsluit dat er in de loop van het festival nóg een titel wordt toegevoegd. ‘Een selectie is iets dynamisch. We willen altijd verbeteringen aanbrengen en als we de kans krijgen zullen we dat zeker doen.’
Ook nu herbergt de competitie al een aantal veelbelovende titels, van vermaarde arthouse-regisseurs als Abbas Kiarostami, Takeshi Kitano, Alejandro González Iñárritu, Apichatpong Weerasethakul en Mike Leigh. Ze zijn afkomstig uit alle hoeken van de wereld, maar vooral uit Azië en uit Frankrijk zelf: vier stuks, waaronder Tournée van acteur-regisseur Mathieu Amalric en Hors la loi van de Franse Algerijn Rachid Bouchareb. Die film was al goed voor een relletje: politiek rechts beschuldigde Bouchareb van geschiedvervalsing – zoals dat gaat zonder de film te hebben gezien.
Tegenover de vier Franse titels staat slechts één Amerikaanse: Fair Game van Doug Liman, een politieke thriller met Naomi Watts en Sean Penn. Wall Street – Money Never Sleeps, Oliver Stone’s goed getimede vervolg op Wall Street (1987), wordt buiten competitie vertoond, net als de nieuwe films van Woody Allen en Stephen Frears.
In de sectie Un certain regard, de tweede competitie bedoeld voor kunstzinnige producties, zijn films opgenomen van veteranen als Jean-Luc Godard en Manoel de Oliveira, van Cristi Puiu, Lodge Kerrigan en David Verbeek: R U There. In R U There combineert Verbeek flarden uit het leven van een jonge professionele gamer (Stijn Koomen) tijdens een toernooi in Taiwan met beelden uit Second Life, waar hij de rust en liefde lijkt te vinden die hij in het echte leven node mist.
Verder is het Nederlandse aandeel, zoals bijna altijd, bescheiden. Licht van André Schreuders is geselecteerd door het parallelfestival Quinzaine des Réalisateurs. De kortfilm, opgenomen op 8mm, verhaalt over een oudere, alleenstaande vrouw (Leny Breederveld) die aan het einde van haar leven een tocht onderneemt naar een klooster, en onderweg enkele bijzondere ontmoetingen heeft. Een aantal coproducties kwam tot stand met geld van Nederlandse fondsen of inbreng van de CineMart, de coproductiemarkt van het filmfestival Rotterdam (zoals Mein Glück van de Wit-Rus Sergei Loznitsa, de enige debuutfilm in de Gouden Palm-competitie). Nanouk Leopolds Brownian Movement en Rudolf van den Bergs Tirza, volgens velen kansrijk voor een van de selecties, werden gewogen en te licht bevonden.
Leopold en Van den Berg moeten zich maar troosten met de gedachte dat de wegen van de selectiecommissies soms ondoorgrondelijk zijn. Met name de keuze voor de openingsfilm moet zijn ingegeven door de wens toch ook nog enkele Hollywoodsterren naar Zuid-Frankrijk te lokken; de filmische kwaliteiten van Robin Hood kunnen onmogelijk de doorslag hebben gegeven.
Scotts Robin Hood is een soort prequel, waarin wordt uitgelegd hoe Robin Longstride (gespeeld door de Nieuw-Zeelandse rouwdouw Russell Crowe) Robin Hood werd. Met heel veel exposé, een vleugje romantiek (Cate Blanchett is Marion Loxley) en veel actie, met name aan het begin en het einde. In de spectaculaire openingsbeelden vliegen de pijlen de legendarische Engelse boogschutter om de oren, kokende pek weet hij maar net te ontwijken. In het minstens zo overweldigende slot verbeeldt Scott de Franse inval aan de Britse kust als een soort D-day, compleet met landingsvaartuigen.
De opening van het festival van Cannes is voor het eerst rechtstreeks te volgen in negen Nederlandse bioscopen, waaronder Pathé Tuschinski. Daar worden speciale vertoningen georganiseerd met live beelden vanaf de rode loper; aansluitend wordt Robin Hood vertoond. Voor de gelegenheid is Cinemec Ede omgetoverd tot Cinemec Castle. Banieren, deurwachters en schandpalen zorgen voor de juiste sfeer; gasten die verkleed komen krijgen een prijzenpakket.
