Prikkelende biopic en humorrijk schelmenverhaal ineen
Direct na de aanslagen op het World Trade Center trokken de Amerikanen en de NAVO ten strijde tegen de Taliban in Afghanistan. Wat een snelle operatie had moeten worden, werd een stroperige strijd. Het opbouwwerk van de Nederlandse missie in Afghanistan blijkt anno nu maar al te vaak een vechtmissie.
Het kan verkeren, zo laat de Hollywoodproductie Charlie Wilson’s War nog maar eens zien. Nog geen dertig jaar geleden werd de mujahedin, de voorloper van de Taliban, gefinancierd, bewapend en getraind door de Verenigde Staten. Eén politicus was de drijvende kracht achter de geheime operatie: Charlie ‘Good-Time’ Wilson.
Charlie Wilson’s War is gebaseerd op het gelijknamige boek van voormalig CBS-journalist George Crile. Tom Hanks kocht de filmrechten, Aaron Sorkin (eerder verantwoordelijk voor de scripts van de serie The West Wing en films als A Few Good Men en The American President) schreef het schrandere scenario, oudgediende Mike Nichols (The Graduate, Primary Colors) werd benaderd voor de regie.
Hanks is zelf te zien in de hoofdrol, en hij maakt het niet mooier dan het was. Zijn Charlie Wilson – de echte werkte mee als consultant – is een man met een groot politiek talent én een bon vivant; een schuinsmarcheerder en een patriot met een wat simplistische, maar onweerlegbare logica. De vijand van mijn vijand is mijn vriend, luidde zijn adagium.
In de eerste, provocerende beelden van Charlie Wilson’s War is een mujahedinstrijder met een tulband verzonken in gebed. Dan staat hij op, pakt zijn stinger en schiet een raket af, recht op de kijker af. Daarna volgen de begintitels en de mededeling dat het volgende is gebaseerd op een waargebeurde geschiedenis. Helemaal aan het eind van de aftiteling, dus waarschijnlijk niet te zien op televisie, rolt de mededeling nogmaals door het beeld – aangevuld met het zinnetje dat er ook het nodige is verzonnen.
De nadruk op de feiten kan bepaald geen kwaad, zo ongelooflijk, bizar en burlesk zijn Wilsons capriolen. Nichols goot zijn film in de vorm van een raamvertelling: aan het begin wordt Wilson onderscheiden vanwege zijn grote verdiensten voor Amerika. Dan maakt de film een sprong terug in de tijd, naar 1980, en zit diezelfde Wilson – vertegenwoordiger van de Democratische partij in het Huis van Afgevaardigden – in een jacuzzi. Met een glas champagne en een aantal rondborstige, coke snuivende playmates. Toch heeft hij meer oog voor de televisie, waarop een reportage te zien is over de ongelijke strijd tussen de slecht bewapende vrijheidsstrijders van de mujahedin en het machtige Rode Leger.
Wat volgt, is een prikkelende biopic en een humorrijk schelmenverhaal ineen; een universele, tijdloze politieke satire én een romantische komedie. Een boeiende geschiedenisles en een verkapte aanklacht tegen het opportunistische Amerikaanse buitenlandbeleid. En Philip Seymour Hoffman is groots als de ongemanierde Grieks-Amerikaanse CIA-agent Gust Avrakotos. De bijrol leverde hem een Oscarnominatie op – de enige voor Charlie Wilson’s War, hoewel alom op meer was gerekend.
Charlie Wilson’s War van Mike Nichols. Dinsdag 5 juni, 20.30 uur, RTL 8.
