Gezien – Picasso
Vroeger wilde een afficheontwerper nog wel eens zijn eigen draai geven aan het werk van een kunstenaar. Museumdirecteur annex vormgever Willem Sandberg kon dat, zoals hij bijvoorbeeld laat zien met zijn fraaie affiche voor een grote Picasso-tentoonstelling in het Stedelijk Museum in 1953. Tegenwoordig zie je dat nog maar zelden, helaas; er zijn nog grofweg drie manieren te onderscheiden waarop musea exposities verbeelden.
Een enkele keer wordt gebruik gemaakt van tekstaffiches. Zo gebruikte Tate Liverpool vorig jaar een opvallende rode poster zonder wat voor afbeelding dan ook voor de expositie Picasso: Peace and Freedom (nu te zien in Louisiana Museum of Modern Art in Humlebaek, Denemarken), waarop werk te zien was uit Picasso’s politieke, zogenaamde ‘rode periode’ (1944-1973).
In veel gevallen wordt een expositie verbeeld met een portret van de kunstenaar, het liefst natuurlijk een zelfportret. Dat gebeurde bijvoorbeeld met Picasso et les maîtres, een mega-expositie in het Grand Palais in Parijs, eind 2008, waar het oeuvre van Picasso aan dat van de oude meesters wordt gehaakt. Best saai, alleen is de tentoonstellingstitel wel ingenieus in de hals van Picasso’s trui verwerkt.
Maar meestal staat op het tentoonstellingsaffiche een afbeelding van een werk, of een deel van een werk; bij voorkeur het sleutelwerk van de expositie. Op het affiche van de expositie Picasso in Parijs, 1900-1907, t/m 29 mei te zien in het Van Gogh Museum, zette Cathy Noordhuizen van het Amsterdamse ontwerpbureau Koeweiden Postma pontificaal Picasso’s Zelfportret met palet uit 1906. Het beeld blijft onaangetast; de informatie staat ernaast en eronder, in een frivool, Parijse metro-achtig lettertype in vrolijke kleuren, dat geen enkele link heeft met het werk en/of Picasso.
Het kan nog anders: Het Gemeentemuseum Den Haag heeft géén affiche laten maken bij de tentoonstelling rond hun nieuwste aanwinst, Picasso’s kubistische schilderij Lezende vrouw in een corset (1914-1917). En op een van de meest opvallende museum-affiches van de afgelopen jaren, van en voor het Stedelijk Museum CS, is de naam van Picasso doorgehaald. “…in deze tijdelijke locatie, Stedelijk Museum CS alleen tentoonstellingen van kunst na 1968…” staat er op de poster, ontworpen door Experimental Jetset.
De helaas nogal achterhaalde, vandaag de dag nogal treurig stemmende uitsmijter: ‘… de vaste collectie ziet u eind 2009 weer in het Stedelijk Museum aan het Museumplein!’
(De rubriek Gezien verschijnt iedere woensdag in PS Kunst in Het Parool)
