jpekker

Galerie – Beeldende kunst in Amsterdam

Pauline Beugnies, Revolution of the Youth. T/m 27/5 in Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond, Nes 45.

Een man ligt in een ziekenhuisbed; om hem heen zitten zijn vrienden en vriendinnen. De sfeer is ontspannen, er wordt gelachen, terwijl de man toch aan een infuus hangt en zijn linkeroog is afgeplakt met een maagdelijk wit lapje.

Het verhaal achter de foto is schrijnend: de man – géén activist maar een ‘gewone’ tandarts – is zijn rechteroog verloren bij ongeregeldheden tijdens de ‘eerste’ Egyptische Revolutie, gericht tegen het regime van president Hosni Mubarak, begin 2011.

Zijn andere oog verloor hij in november 2011, toen de politie tijdens clashes voor het parlementsgebouw opnieuw gericht schoot. De vrienden die zich rond zijn bed hebben verzameld, zijn geschokt en verdrietig; de getroffen man probeert ze aan het lachen te maken.

De foto is daags na de onlusten gemaakt door de Waalse documentairefotografe Pauline Beugnies (1982), die drie jaar geleden van Charleroi naar Caïro verhuisde. Voordat er sprake was van een ‘revolutie’ fotografeerde ze al jongeren die elkaar opzochten in kleinschalige protestbijeenkomsten. Haar fraaie, indringende beelden laten zien hoe groot de verscheidenheid onder de demonstranten is; dat er ook jongeren meededen uit lagere klassen en arme families, en niet alleen hoog opgeleide jongemannen en welbespraakte jonge vrouwen zonder hoofddoekje.

Tijdens haar werkzaamheden leerde Beugnies ook de Egyptische graffitikunstenaar Ammar Abo Bakr kennen. In De Brakke Grond zijn foto’s te zien waarop hij aan het werk is en van zijn tags. Speciaal voor de expositie maakte Ammar Abo Bakr drie enorme muurschilderingen, gebaseerd op foto’s van Beugnies.

Behalve de betrokken, geëngageerde foto’s van de opstand (The Revolution Continues) zijn in ‘Revolution of the Youth’ ook beelden te zien van jonge, strenggelovige vrouwen die zich sterk maken voor een islamitische staat (Muslim Sisters of Egypt) en van stelletjes bij wie de liefde is opgebloeid tijdens de demonstraties (Tahrir Love Stories). ‘We hadden afgesproken op het Tahrirplein, toen de massa zich plotseling in beweging zette richting de Israëlische ambassade. Wij zijn gevolgd’, tekende de Belgische journalist Gert van Langendonck op uit de mond van een van de geportretteerden. ‘Echte liefde wordt geboren op momenten als deze’, meent een ander.

Kasboekcollectief, KASBOEK X waardetransport. T/m 7/6 in De Nederlandsche Bank, Westeinde 1. Op werkdagen op afspraak te bezichtigen. Telefoon: 020-5242183.

Door de kunstruimte van De Nederlandsche Bank kronkelt een buizenstelsel van 350 meter. Het is een soort achtbaan, langs plinten en dwars door muren, tegen het plafond en over de vloer, badend in blauw en roze licht. Bezoekers kunnen er witte capsules met bladgouden letters in plaatsen. Met een druk op een knop worden ze in beweging gezet, vervolgens schieten ze met veel gezoef en gesuis alle kanten op.

KASBOEK X waardetransport heet de installatie, en hij is gemaakt door Kasboek, een kunstenaarscollectief dat de grenzen tussen kunst, commercie en maatschappij verkent, bestaand uit edelsmid Cathalijne Postma, grafisch ontwerper Debbie van Berkel en beeldend kunstenaar Jojanneke Postma.

Het buizenpostsysteem verbeeldt het knooppunt waar transacties en informatiestromen samenkomen en speelt tegelijkertijd met het mysterie rondom waardetransport: het transport wordt deels zichtbaar, doordat sommige stukken buis transparant zijn, maar het mysterie blijft: wat gebeurt er met de genummerde capsules als ze zijn afgeleverd?

Het gaat om vertrouwen, wil het Kasboekcollectief maar zeggen. We moeten er maar op vertrouwen dat De Nederlandsche Bank ons geld goed beheert. Dat vertrouwen is niet wederzijds: de installatie kan alleen op afspraak worden bezichtigd; bezoekers dienen zich te legitimeren, moeten langs twee balies en door twee detectiepoorten.

Els Timmerman schildert IJ. T/m 12/5 in Meneer Malasch, Postjesweg 2.

Els Timmerman schildert IJ luidt de titel van Els Timmermans expositie bij Meneer Malasch. Een flauwe woordspeling maar hij dekt de lading wel. Op alle acrylschilderijen, tekeningen en foto’s zijn de uitlopers van het IJ zichtbaar. De autodidact Timmerman (Amsterdam, 1946), getrouwd met tekenaar Peter van Straaten, legt het water en de weerspiegelingen op het water vast vanuit haar eigen huis, in een hoog appartementencomplex aan het water. In uitzinnige kleuren, en met een prachtig ritme, dat wordt versterkt door de kleine, ovaalvormige uitsneden die ze in sommige tekeningen maakt.

In een aantal werken zijn vaag de contouren van de pakhuizen en appartementencomplexen van het Oostelijk havengebied te herkennen, andere zijn bijna abstract. Die zijn het mooist; de tinteling van het licht in het nachtelijk zwarte water, gevat in horizontale en verticale lijnen in oneindig veel tinten paars, geel en blauw, met daaroverheen druppels en vlekken in geel, grijs en wit.