Een nieuwe generatie film/ videokunstenaars in Nederland
De geweldige tentoonstellingsruimte van Eye biedt de komende maanden onderdak aan 22 prikkelende installaties, films en video’s van 14 kunstenaars(duo’s). Preciezer: er is een installatie met videoprojectie, een licht- en geluidsinstallatie en een 3x16mm-loop-installatie. Er zijn een-, twee- en driekanaals HD-video-installatie en er ligt ook een flipboekje.
‘Een nieuwe generatie makers die uitermate productief is, laat zien dat de scheidslijnen tussen film, video en beeldende kunst er nauwelijks nog toe doen’ stelt conservator Jaap Guldenmond. ‘Wat hen bindt is de vanzelfsprekende rol die film/video in hun werk inneemt – of dat nu een video is op een enkel scherm, op meerdere schermen of als onderdeel van een omvangrijke ruimtelijke installatie.’
Van de titel moet de groepstentoonstelling het niet hebben; Close-up. Een nieuwe generatie film/ videokunstenaars in Nederland. Neem ‘film/ videokunstenaars’, wat duidelijk moet maken dat het om bewegende beelden gaat. ‘Video’ stamt nog uit de tijd van magneetbanden, maar veel alternatieven zijn er niet om duidelijk te maken dat het om kunstenaars gaat die hun ideeën vormgeven met behulp van technologische media. Met ‘mediakunst’ trek je ook geen volle zalen; ‘time based media’ is een zo mogelijk nog afschuwelijkere omschrijving.
De beide andere onderscheidende zinsdelen in de tentoonstellingstitel zijn ook een tikje problematisch; ‘in the Netherlands’ zegt eigenlijk helemaal niks. Sommige kunstenaars zijn in Nederland geboren, andere wonen hier of hebben een deel van hun opleiding in Nederland genoten. Of ze hebben een Nederlandse galerie of zijn al in belangrijke musea of tentoonstellingsruimtes te zien geweest.
En wat maakt ‘een nieuwe generatie’? Een formele leeftijdsgrens wordt niet gehanteerd. In Eye is werk te zien van kunstenaars die de afgelopen vijf jaar – sommigen iets langer, anderen iets korter – serieus aan de weg timmeren, maar relatief nieuw zijn. Guido van der Werve, Melvin Moti en Emma van der Put, om maar drie (video)kunstenaars te noemen, ontbreken daarom in Close-up. Een nieuwe generatie film/ videokunstenaars in Nederland.
Kort en goed: er is misschien wel meer dan de kunstenaars van elkaar onderscheidt dan dat ze bindt. Maar dat neemt niet weg dat er weer heel veel moois te zien is. Van Melanie Bonajo wordt Economy of love vertoond, het tweede deel van haar Night soil-trilogie die op het bijna afgelopen IFFR meedong naar de Tiger Awards voor Short films. In Rotterdam was het spiritueel-feministische filmpje te zien op het grote witte doek, in Eye is er een piepschuimen podiumpje opgetrokken – in even felle kleuren als waarmee Bonajo’s hoofdpersonen zijn beschilderd –, waarop de kijker zich kan neervlijen.
David Verbeek maakte een installatie naar zijn nieuwste speelfilm Full contact, die vanaf eind maart in de Nederlandse bioscopen te zien is. De verknipte relatie die een Amerikaanse drone-piloot heeft met de werkelijkheid wordt fraai verbeeld op twee metersgrote schermen. Mariska de Groot maakte de installatie CineChine, een soort van machinekamer waarin draaiende vormen een prettig monotoon lawaai én betoverende schaduwen creëert. Lichun Tseng posteerde drie 16mm-projectoren naast elkaar, die al even abstracte, Stan Brakhage-achtige vlekken en vormen op een muur projecteren.
Felix Burger maakte een krankzinnige totaalinstallatie; een kruising tussen een klassieke museumzaal en een Frankenstein-achtig laboratorium, met naargeestige zwart-witfoto’s, dito filmpjes en met kalk bewerkte kinderstoeltjes en andere objecten. Belit Sag maakte als onderdeel van haat installatie over de impact van foto’s en videobeelden een prachtig flipboekje, dat je alleen door je vingers mag laten gaan met witte handschoentjes aan.
Florian en Michael Quistrebert maakten een hypnotiserende driekanaals-video-installatie met voortdurende flikkerende vlammen in verschillende kleuren. De loops zijn volgens de broers een vertaling van de marketing voor blikjes energydrinks, ze doen denken aan de spiegeling van het licht op het IJ. Ook de video-installatie Requiem to a shipwreck van Janis Rafailidou, waarin ze een fanfareorkestje volgt dat halt houdt bij een enorm schip dat gekanteld, als een dood dier, voor de kust ligt, krijgt een meerwaarde op deze locatie. Als je recht voor het doek staat, zie je vanuit je ooghoek ook langzaam de schepen over het IJ voorbij varen.
Close-up. Een nieuwe generatie film/ videokunstenaars in Nederland. T/m 22 mei in Eye. www.eyefilm.nl.
