jpekker

De dictator kan niet volleyballen

Autobiografia lui Nicolae Ceausescu (‘de autobiografie van Nicolae Ceausescu’) begint met de bekende, grofkorrelige en schokschouderende beelden van Nicolae Ceausescu en zijn vrouw Elena van vlak voor hun executie. Daarna maakt de film een sprong terug in de tijd, en zien we de jonge kameraad Ceausescu beloven dat hij alles zal doen voor het geluk van het volk.

Wat volgt is schitterend archiefmateriaal van staatsbezoeken, partijcongressen, bezoeken aan overvolle winkels. Gaandeweg – het ingetogen, radicale meesterwerk duurt ruim drie uur – worden de manifestaties steeds megalomaner; er wordt gezongen en geklapt voor Ceausescu; zijn naam wordt door duizenden gescandeerd tijdens eindeloze, perfect uitgevoerde parades.

Op prachtige kleurenbeelden doet Ceausescu mee aan een volleybalwedstrijd. Hij staat aan het net en trekt het met zijn ene hand telkens een stukje naar beneden terwijl hij met zijn andere hand zo goed en zo kwaad als het gaat de bal er overheen probeert te werken. Niet een keer, maar de hele tijd. En niemand durft er wat van te zeggen.

Commentaar ontbreekt, net als muziek en de meest basale informatie (wie, wat, waar, wanneer). De kijker moet van de Roemeen Andrei Ujica (Out of the Present, 1995) zelf maar uitmaken op welk moment Ceausescu het contact met de realiteit definitief verloren is; wanneer de idealist in een monster is veranderd.

Autobiografia lui Nicolae Ceausescu van Andrei Ujica draait vanaf vandaag in de Nederlandse bioscopen.