Gouden Palm voor Ken Loach
De Britse regisseur Ken Loach heeft op de slotceremonie van de 69e editie van het festival van Cannes verrassend de Gouden Palm gewonnen met I, Daniel Blake. De bijna 80-jarige Loach is nu de achtste filmmaker die twee Gouden Palmen bezit; in 2006 won hij de hoofdprijs van het festival van Cannes al met The wind that shakes the barley. Hoewel hun films jubelend werden ontvangen door de internationale pers grepen de Nederlandse filmmakers Paul Verhoeven en Michael Dudok de Wit zondagavond naast de prijzen.
‘Merci à tous’, zei Loach, nadat hij de Palm had ontvangen uit handen van Australische juryvoorzitter George Miller en acteur Mel Gibson. Met twee gebalde vuisten in de lucht, in het Frans met een vet Engels accent, richtte hij vervolgens zijn pijlen op het neoliberalisme (‘une catastrophe!’) en had hij nog een goed woordje over tot de festivalleiding (‘Cannes is erg belangrijk voor de toekomst van de auteurscinema. Restez fort, s’il vous plait!’) en de jury: ‘Vous êtes très gentil’.
Die jury moet hopeloos verdeeld zijn geweest, zo blijkt onder meer uit de ex aequo-bekroning van de Roemeen Cristian Mungiu (voor Bacalaureat, een drama over de ingebakken corruptie in Roemenië) en de Fransoos Olivier Assayas (voor de neo-horror Personal shopper). ‘Nous sommes le jury qui a délibéré pendant le plus longtemps’ zei Vanessa Paradis voor aanvang van de uitreiking; wij zijn de jury die het langst heeft overlegd.
I, Daniel Blake, die einde van het jaar in de Nederlandse bioscopen wordt verwacht, is Loach’ zoveelste standbeeld voor een kleine krabbelaar met een gouden hart, die een wanhopige strijd voert tegen allerlei overheidsinstanties met Kafkaeske regeltjes en medewerkers die gevoelloos doen wat hen is opgedragen. De film werd vooraf niet als groot kanshebber beschouwd; in de journalistenpoll in het vakblad Screen International scoorde het drama een gemiddelde van 2,4 op een schaal van 0 tot 4.
Eerder won Loach in Cannes al drie keer de Juryprijs, in 2012, 1993 en 1990 met respectievelijk The angels’ share, Raining stones en Hidden agenda. Ook werd hij al drie keer onderscheiden door de FIPRESCI, de club van de internationale filmcritici: in 1995 met Land and freedom, in 1991 met Riff-Raff en in 1979 met Black Jack. Deze editie ging de prijs van de filmcritici naar de Duitse komedie Toni Erdmann, waarin Hadewych Minis een bijrolletje speelt.
De Grand Prix, die wordt gezien als de tweede prijs, ging naar de talige toneelverfilming Juste la fin du monde van de Canadese regisseur Xavier Dolan, die twee jaar geleden in Cannes al de Juryprijs had gewonnen met Mommy. ‘Dank dat jullie de emotie van de film voelden’, prees de zichtbaar ontroerde Dolan de jury. Zaterdag had de jonge regisseur ook al de prijs van de Oecumenische jury gekregen. I, Daniel Blake en de American honey van de Britse Andrea Arnold kregen beide een eervolle vermelding.
De Gouden Palm-jury beloonde de nogal stuurloze roadmovie American honey met de Juryprijs, zeg maar de bronzen medaille. Het is al de derde Juryprijs; in 2009 kreeg ze de onderscheiding al voor Fish tank, in 2006 voor Red road. ‘This is a bit surreal’, zei de Britse niet geheel ten onrechte.
De prijs voor de beste actrice ging naar de Filipijnse ster Jaclyn Jose, die in Brillante Mendoza’s Ma’ Rosa een sappelende moeder speelt, die in drugs handelt om het hoofd boven water te houden in het door en door corrupte Manilla. De prijs voor de beste acteur was voor de Iraniër Shahab Hosseini, voor zijn aandeel in Asghar Farhadi’s The Salesman, die pas kort voor aanvang van het festival aan de competitie was toegevoegd. Farhadi won ook de prijs voor het beste scenario.
De Caméra d’or ging voorbij aan Michael Dudok de Wit; de prijs voor de beste debuutfilm was voor Divine van de Française Houda Benyamina, die was opgenomen in de parallelsectie Quinzaine des réalisateurs. Dudok de Wit won zaterdag wel de Speciale Juryprijs van het onderdeel Un certain regard. ‘Dit is een prachtig moment na tien jaar heel hard werken’, zei de animatiefilmer, die in 2001 een Oscar won met zijn korte animatiefilm Father and Daughter. ‘Dit is zowel voor mij als voor Ghibli als voor de film een ontzettend blije dag.’
Tijdens het festival kocht de grote distributeur Sony Pictures Classics de rechten voor Noord-Amerika, wat betekent dat de film in de Amerikaanse bioscopen wordt uitgebracht, wat een eerste belangrijke stap is richting de Oscars.
