jpekker

Actie! – Zondag 11 oktober, 16.59 uur. Claude Debussylaan 2, 1082 MD Amsterdam Z.O.

foto Bob Bronshoff

foto Bob Bronshoff

‘Money makes the world go round.’ Een paar dagen na het bankroet van de Lehman Brothers, een van de grootste investeringsbanken van de Verenigde Staten, hoorde regisseur Jaap van Heusden dat hij zijn in de financiële wereld gesitueerde Telefilmplan kon gaan realiseren. Een jaar later vecht Van Heusden bij de Amsterdamse Zuidas voor iedere scène; het budget is krap (een Telefilm wordt gemaakt voor 780 duizend euro), de opnamedruk groot.

Win-Win, zoals de werktitel van de Telefilm luidt, gaat over de opkomst en ondergang van de jonge Ivan (de Vlaamse acteur Oscar Van Rompay, in zijn speelfilmdebuut). Hij werkt als assistent-analist bij een grote Amerikaanse investeringsbank in Amsterdam. Hij wint snel aan status, tegelijkertijd verliest hij zijn onschuld.

Van Heusden studeerde in 2005 af aan de Filmacademie met Een ingewikkeld verhaal eenvoudig verteld, een kortfilm die werd genomineerd voor de Student Academy Awards en geselecteerd voor het festival van Cannes. In 2008 maakte hij de One Night Stand Ooit, die werd genomineerd voor een Gouden Kalf. Zijn korte documentaire I love het leger ging op het afgelopen Cinekid in première.

Van Heusden: ‘Ik kan me nu geen mooier vak meer voorstellen dan filmmaker, maar toen ik een jaar of dertien was, wilde ik naar Nyenrode. Ik vind het nog steeds een interessant wereldje. Via vrienden en vrienden van vrienden heb ik er uitgebreid kunnen rondkijken. Ik ben under cover mee geweest naar de City, het financiële hart van Londen. Gladgeschoren en in mijn allerduurste pak, dat ik met geld van mijn oma heb gekocht in de PC Hooftstraat. Maar het was niet duur genoeg, merkte ik al snel. Binnen een mum van tijd word je van top tot teen gescand – door mannen in pakken van 15 duizend euro.’

Hij kent de verhalen over tripjes per privéjet naar Dubai, waar traders en brokers dan een paar golfballetjes van het dak van een 7-sterren hotel slaan. En toch wordt Win-Win geen film over inhaligheid en hoe fout dat wel niet is, benadrukt Van Heusden. ‘Het wordt geen moraliteit. Win-Win is gewoon het verhaal van een jongen die ontdekt dat hij niet in het wereldje past.’

In het Viñolygebouw aan de Debussylaan, een nondescript kantorencomplex van de Vrije Universiteit en de ABN AMRO, is de ‘dealing room’ nagebouwd van de fictieve investeringsbank Cahen + Gleeson: rijen bureaus met tientallen computers.  De cijfertjes, tabellen en grafieken op de monitoren zijn ontworpen door het Amsterdamse bureau ShoSho – met één commando kunnen de koersen dalen of stijgen; de figuranten kunnen ook pakketten aandelen kopen of verkopen. ‘Als er toevallig iemand kijkt met verstand van zaken, moet het er wel een beetje goed uitzien’, aldus Van Heusden.

In de dealing room bewegen tientallen figuranten – mannen en vrouwen in grijs of blauw pak  – zenuwachtig door elkaar heen. Achter een glazen wand is het kantoor van de grote baas. Op zijn bureau staan twee monitoren, wat fotolijstjes, een enorme beker en een plastic haai. Aan de muur hangen onderscheidingen en moderne kunst.

Het kale hoofd van een van de figuranten wordt snel gepoederd. Cameraman Jan Moeskops installeert zijn steadicam. Van Heusden spreekt de scène nog even door met de acteurs Hans Kesting (de grote baas Max) en Leon Voorberg (de senior trader Stef). Stef heeft de post-its met geniale beleggingstips die Ivan voor hem heeft achtergelaten zojuist aan Max laten zien. Die mag dan koeltjes reageren (.‘Een paar goeie trades maken je nog geen goeie trader. Op de vloer heb ik goede soldaten nodig!’), even later mag Ivan zich toch bij hem melden; de weg omhoog is ingezet.

Binnen een zucht en een scheet staat het erop. ‘Dat is maar goed ook’, zucht Van Heusden ‘We hebben eerder vandaag al één scène moeten doorschuiven.’

Win-Win (werktitel) Nederland, 2009 Productie: IJswater Films Scenario & regie: Jaap van Heusden. Camera: Jan Moeskops. Montage: Jasper Quispel. Art direction: Gerard Loomans. Muziek: Minko Eggersman. Met: Oscar Van Rompay, Leon Voorberg, Halina Reijn, Hans Kesting, Phi Nguyen, Pepijn Schoneveld. Kleur, 90 minuten. Omroep: NPS. Distributie: A-Film Te zien: februari 2010 (onder voorbehoud).