jpekker

Ward Weemhoff (De Warme Winkel) en Wine Dierickx (Wunderbaum) over Privacy: “We vonden dat we meer figuurlijk met de billen bloot moesten dan letterlijk”

Privacy © Sofie Knijff

De acteurs Ward Weemhoff (De Warme Winkel) en Wine Dierickx (Wunderbaum), Weemhoffs levenspartner, zoeken in Privacy naar de grenzen tussen het particuliere en het publieke domein. Wat is een begrip als privé nog waard in deze tijd van sharing en liking? Hoeveel laat je als acteur van jezelf zien?

Veel, zo lijkt het. In een bed – geïnspireerd op het omwoelde, met sigarettenpeuken, condooms, wodkaflessen en een onderbroek met bloedsporen bedekte bed van kunstenaar Tracey Emin – maken Dierickx en Weemhoff filmpjes van zichzelf die op het led-gordijn verschijnen waarachter hun ‘slaapkamer’ schuilgaat. Ze kruipen in de huid van de filosoof Slavoj Žižek en van vermaarde kunstkoppels zoals John Lennon en Yoko Ono en Jeff Koons en Cicciolina. En ze vertellen over Weemhoffs scheten en diarree, over zijn ‘gegijzelde zaad’ en over Dierickx’ kinderwens en de eerste keer dat ze anale seks had. Luid declamerend, als in een Griekse tragedie; schreeuwend soms, poedelnaakt in het felle theaterlicht.

Dierickx, in het zonnetje voor Studio/K: “We plaatsen het op een sokkel, zodat het contrast tussen de banaliteiten van het leven en de intieme verhalen over onze fysiek breed worden uitgemeten.”

Weemhoff: “Dat past goed op het Holland Festival; die hoge cultuur met dat hele banale, dat vind ik een fijn contrast.”

PRIVACY-250-c-Dorothea-Tuch

Wat valt er nog te vragen, jullie hebben alles al laten zien in de voorstelling…
Weemhoff: “Dat is de vraag, hè. Maar dat is wel het idee, ja, dat je te veel te zien krijgt. Privacy is natuurlijk een issue de laatste jaren. Op metaniveau, van de NSA tot Facebook, dat er te veel inbreuk wordt gepleegd op je privacy, en ook omgekeerd, dat mensen steeds meer van zichzelf etaleren. Wij zijn erop gaan broeden hoe we deze thema’s theatraal konden maken. We bedachten al snel dat dit een uitgelezen kans was om iets samen te doen; om zo’n onderwerp echt privé te maken in plaats van dat je een spreekbeurt of een opiniepagina-achtig toneelstuk krijgt van ‘hoe staat het nu met onze privacy’.”

Dierickx: “We hebben veel geïmproviseerd. Daar zijn een aantal verhalen van overgebleven. De opdracht was: geen schaamte meer. We moesten onze intimiteit volledig openbreken; hypertransparant worden, zoals een volgende generatie die helemaal niet meer gewend is dat er barrières zijn bij wat je tentoonspreidt.”

Jullie relateren jezelf aan andere vermaarde kunstkoppels en kunstenaars die nadrukkelijk met zichzelf in de openbaarheid traden.
Dierickx: “Vanuit die koppels in de kunst komen we bij onszelf terecht: wat kunnen wij hier anno 2016 nog in betekenen? We kwamen al snel uit bij het bed van Tracey Emin. Maar als wij zo’n onderwerp pakken, is het onmogelijk onszelf buiten schot te houden. Dus vroegen we ons af: wat is onze bedscène? We kunnen het wel over anderen hebben, maar dat staat toch in dienst van wat wij er nu over willen vertellen. Zelf. Wat betekent het voor mij? En wat betekent het voor Ward?”

“Zo belandden we bij Slavoj Žižek, die in het begin van de voorstelling zegt: ‘Ik geloof in maskers. Ik geloof dat in het masker de waarheid verscholen zit, veel meer dan in ieders diepe, innerlijke zelf, want dat zit vol met shit. We dragen uiteindelijk het masker van de shit. In de andere koppels zit natuurlijk ook Ward en Wine. We hadden onszelf ook kunnen zoeken in die kunstkoppels, maar we wilden op zoek naar ónze performance. Naar wat wij eraan toe konden voegen. Naar welk kunstwerk wij zouden kunnen maken.”

Weemhoff: “We vonden dat we meer figuurlijk met de billen bloot moesten dan letterlijk. Bloot op het podium, daar heb ik weinig moeite mee. Bloot op het podium is een kostuum als elk ander. We moesten een grens overgaan. Voor onszelf, maar ook voor het gemak van het publiek. Ik vermoed dat het voor veel mensen ongemakkelijk is. Want wil je van een kunstenaar wel weten dat hij diarree heeft, wil je alles weten van Wine’s kinderwens?”

Dierickx: “Een kostuum als elk ander zou ik het niet noemen, maar ik vind het wel een passend kostuum. We hebben veel kostuums geprobeerd, maar dit klopte gewoon.”

Weemhoff: “We komen als een soort Adam en Eva uit het privacyparadijs. We zijn ons ervan bewust dat de voorstelling vervolgens een hoog privégehalte heeft, maar dat vind ik juist de humor van het project. We gaan richting het onaantrekkelijke, ook omdat we als acteur onze geheimen blootgeven. En dat is toch een klassiek gegeven, dat een acteur een geheim moet hebben.”

PRIVACY-324-c-Dorothea-Tuch

Maar het publiek weet nooit helemaal zeker wat echt is en wat gespeeld. Je gaat ervan uit dat het waarachtig is, maar je weet tegelijkertijd ook dat het gespeeld is.
Weemhoff: “Ik denk dat dat de kracht is van de voorstelling en de titel. Dat je je dat soort dingen gaat afvragen. Wij putten natuurlijk altijd uit onze biografieën en onze eigen ervaringen. In De achterkant hield ik een tien minuten durende monoloog over de begrafenis van Jeroen Willems, daarvan kun je je ook afvragen of het wel aan mij is om er een scène van te maken, of het kies is om dat voor je eigen product te gebruiken.”

Dierickx: “We schenden elkaars privacy, we schenden onze eigen privacy, en dan is eigenlijk de volgende stap dat we de privacy van anderen beginnen te schenden. Dat levert weerstand op, ook bij onszelf, maar het is ook maar hoe je het bekijkt. Het komt dan wel dichtbij maar het blijft ook theater.”

Zijn er grenzen? Jullie vertellen over de danser Arend Pinoy, met wie Wine een drie jaar durende relatie heeft gehad, die een aaneenschakeling van orgasmes was. En met wie ze ook anale seks heeft gehad, op een parkeerterrein in Antwerpen. Wat doen jullie als Pinoy zich meldt? Of zijn advocaat?
Weemhoff: “Dat is meer aan Wine, het is haar ex. Maar hij komt er goed van af, vind ik: een drie jaar durende relatie als één lang orgasme. Daar hoef je je niet voor te schamen.

Dierickx: “Het gaat niet om schamen. Het gaat erom dat je een intieme relatie met iemand hebt gehad en dat je daar überhaupt iets over vertelt. Ik vind dat ook wel een ding hoor.”

Weemhoff: “Ik heb dat minder. We hebben ook nog een ander verhaal overwogen, over de relatie en de kinderwens van een collega, op een soort roddelachtige toon die je misschien bij de koffieautomaat verwacht.”

Dierickx: “Zelfs ook niet bij de koffieautomaat hoor…”

Weemhoff: “We vonden het zelf een van de beste gesprekken uit onze improvisaties, maar uiteindelijk heeft het de voorstelling niet gehaald.

Dierickx: “Ik moet Arend nog spreken over de scène. Maar hij is net vader geworden, dus ik vind het een beetje lullig om hem daar nu over te bellen.”

privacy_0426

Weemhoff: “De kracht van de scène is dat iedereen denkt dat wij ons totaal blootgeven. De kracht zit ‘m in de geloofwaardigheid. En vervolgens is het de kracht dat het op toneel is, we hebben een masker op. Je zult nooit weten of het anale of vaginale seks was en of het plaatsvond op een parkeerplaats in Antwerpen of in een recreatieoord in Gent. Of het überhaupt wel is gebeurd. Die dichterlijke vrijheid vind ik voldoende. Ik vind overigens dat Arend Pinoy er goed van af komt, ik ben jaloers op hem.”

Dierickx: “Ward… Deze scène is belangrijk omdat het iets teweegbrengt tussen ons. Het is heel naar als iemand over zijn ex begint te vertellen, maar er zit ook een bepaalde schoonheid in dat je zo ver gaat met elkaar; dat je samen die gêne opzoekt en daarin de liefde vindt of voelt.”

Weemhoff: “De populaire Koreaans-Duitse filosoof en schrijver Byung-Chul Han schrijft in zijn essay De transparante samenleving dat de aantrekking in het verborgene ligt, in hetgeen je niet weet. Volgens hem zou je in een relatie niet het recht op weten moeten hebben, maar het recht op geheimhouding. Het is veel aantrekkelijker dat je dingen vermoedt in plaats van dat je ze weet. Dat is absoluut waar, maar ik durf te stellen dat je daar behoorlijk ver in kunt gaan. Er blijft nog genoeg te gissen over als je poogt volledig transparant te zijn.”

Privacy van De Warme Winkel en Wunderbaum. 10 t/m 12 juni in het Compagnietheater. Wunderbaum geeft op het Holland Festival een wrap- up van hun vierjarige project The New Forest. Het acteurscollectief herneemt De komst van Xia, waarmee het in 2013 The New Forest startte en speelt daarnaast de nieuwe voorstelling The future of sex, naar een tekst van Arnon Grunberg in regie van Johan Simons. Ook is de pseudo-documentaire Stop acting now te zien, die Mijke de Jong met het gezelschap maakte.

Dit stuk is geschreven voor de Holland Festival-bijlage van Het Parool.