‘Wall Street blijft nog wel even actueel’
‘Eigenlijk wilde ik geen sequel maken. Ik zag het nut niet zo. Maar in 2008, na de vrije val van de beurzen en de ineenstorting van de financiële markten, was alles anders. Dit was hét moment. Dit was het moment om terug te komen.’
23 Jaar na Wall Street presenteert regisseur Oliver Stone Wall Street – Money Never Sleeps. Daarin wordt de voormalige beurskoning Gordon – ‘Greed is Good!’ – Gekko na acht jaar uit de gevangenis ontslagen. Hij heeft een boek geschreven: Is Greed Good?. ‘Hij is een ander mens’, benadrukte Michael Douglas op een hectische persconferentie op het festival van Cannes (de slachtpartij voor de deuren van de persconferentieruimte was minder erg dan die op de beursvloer van Wall Street, maar veel scheelde het niet). ‘Tijdens zijn gevangenschap is zijn zoon overleden aan een overdosis; zijn dochter wil hem niet meer zien. Dat vond ik een interessant uitgangspunt; ik wilde het archetype niet zomaar herhalen.’
De 65-jarige Douglas, die in 1987 een Oscar won voor zijn iconische rol, vertelde zich er altijd over verbaasd te hebben dat Gekko een voorbeeld is geworden voor economiestudenten en jonge beursmedewerkers. ‘Gekko is de bad guy! Een haai in een pak die bedrijven te gronde richt en mensen kapot maakt… Onvoorstelbaar. Aan de andere kant: slechteriken zijn nu eenmaal altijd populairder dan goedzakken.’
Stone vult aan: ‘Wall Street was altijd bedoeld als moraliteit; ik denk dat de film door velen verkeerd is begrepen. In 1987 dacht ik echt dat de grote beursondernemingen de waarschuwingen ter harte zouden nemen; dat het systeem zou worden hervormd. Maar het tegendeel is waar: het is alleen maar erger geworden.’
Dat het kapitalisme in zijn huidige vorm niet goed werkt, moge duidelijk zijn, stelt Stone, wiens vader zijn leven lang op Wall Street werkte. ‘Er moet nu écht iets gebeuren. Niet alleen in de Verenigde Staten maar in de hele wereld, kijk naar Griekenland en Portugal… De winsten op Wall Street moeten niet langer in de zakken van de bazen verdwijnen, maar worden belegd in onderzoek naar nieuwe, schone energievormen.’ Acteur Eli Wallach, die een beurshandelaar van de oude stempel speelt, is niet optimistisch. Afgemeten: ‘Je kunt het spel wel veranderen. Maar mensen veranderen niet.’
Het succes van Wall Street opende vele deuren voor de filmmakers, maar dan vooral van kleinere banken en beursbedrijven. ‘Goldman Sachs en de andere grote investeringsbanken van deze wereld lieten ons niet binnen’, lacht Stone. ‘We hebben gefilmd bij de Royal Bank of Canada. Zij hebben ons geweldig geholpen.’
Stone prijst zich ook gelukkig met de uitnodiging van Cannes – pas zijn eerste officiële selectie in een carrière die films omvat als Platoon, JFK en Natural Born Killers. De wereldwijde release van Wall Street – Money Never Sleeps, die aanvankelijk was gepland voor april, werd daarop verplaatst naar het najaar. ‘Dat Wall Street constant in het nieuws is, hoeft onze film niet per se goed te doen’, aldus Douglas. ‘Want misschien denken mensen wel: waarom zouden we naar een film gaan over iets dat we al op het nieuws hebben gezien?’ ‘Het is geen documentaire over Wall Street of het kapitalisme’, benadrukte regisseur Oliver Stone. ‘Het is een speelfilm over mensen en relaties. Overigens denk ik dat de crisis in de herfst nog lang niet voorbij is. Onze film blijft nog wel even actueel.’
