The square van Ruben Östlund bekroond met Gouden Palm
The square van de Zweedse regisseur Ruben Östlund is zondagavond op het festival van Cannes bekroond met de Gouden Palm, de prijs voor de beste film. Nadat hij zijn prijs had ontvangen uit handen van actrice Juliette Binoche en juryvoorzitter Pedro Almodóvar slaakte de 43-jarige Zweed een oerkreet en probeerde hij het galapubliek aan te zetten hetzelfde te doen. Het lukte maar half; het was een bijna-pijnlijke scène die niet had misstaan in The square, waarin socioloog-cineast Östlund net als in Involuntary, Play en Turist (in 2014 in Cannes bekroond met de Juryprijs van de tweede competitie Un certain regard) het menselijk onvermogen blootlegt en tegelijkertijd zijn pijlen richt op de wereld van de beeldende kunst.
Het overvolle, twee uur en twintig minuten durende The square bouwt voort op een tentoonstelling die Östlund samen met producent Kalle Boman in het voorjaar van 2015 maakte voor Museum Vandalorm in het zuid-Zweedse Värnamo. De belangrijkste rollen worden gespeeld door de de tv-sterren Claes Bang (The Bridge), Elisabeth Moss (Mad Men, Top of the Lake) en Dominic West (The Wire, The Affair).
De Grand Prix, de tweede prijs, ging naar het talige aids-drama 120 battements par minute van de Franse regisseur Robin Campillo, de grote favoriet van de Franse critici. Het aisd-drama, gebaseerd op Campillo’s eigen ervaringen en herinneringen, kreeg ook de prijs van de internationale filmcritici en de Queer Palm, een onafhankelijk gesponsorde filmprijs voor films met lgbt-gerelateerde thema’s.
De Juryprijs, de derde prijs, was voor Loveless van de Rus Andrej Zvyagintsev. “Jij had de Gouden Palm moeten winnen”, riep iemand uit het publiek toen Zvyagintsev het podium betrad. De Russische grossier in prijzen, die in 2014 in Cannes de onderscheiding voor het beste scenario won met Leviathan, leek de Juryprijs zelf ook als een troostprijsje te zien.
Zijn drama was waarschijnlijk te hard en te zwart voor de negenkoppige, zeer eclectische jury, die ter gelegenheid van de 70e verjaardag van het festival (de Franse vedette Isabelle Huppert opende de avond door à la Marilyn Monroe ‘happy birthday’ te kreunen) een speciale prijs gaf aan Nicole Kidman, die deze editie te zien was in drie films en een tv-serie. De ‘gewone’ acteursprijzen waren voor de Duitse actrice Diane Kruger, die in Fatih Akins Aus dem Nichts een getatoeëerde onderklassevrouw speelt, die op wraak zint nadat haar Turkse echtgenoot en zoontje zijn opgeblazen door neonazi’s, en de Amerikaan Joaquin Phoenix, voor zijn rol van getroebleerde huurmoordenaar in Lynne Ramsays Taxi driver-variatie You were never really here.
De Schotse Ramsay mocht nog een keer naar voren komen; de prijs voor het beste scenario moest ze echter delen met de Griek Yorgos Lanthimos, voor The Killing of a sacred deer, een wrange Griekse tragedie over een hartchirurg die nadat hij een dodelijke fout heeft begaan gedwongen wordt een van zijn gezinsleden om te brengen. De Amerikaanse Sofia Coppola werd bekroond als beste regisseur voor The beguiled, een remake/herinterpretatie van Don Siegels gelijknamige film uit 1971. Zij is, na de Russische Yuliya Solntseva in 1961, pas de tweede vrouw die deze prestigieuze prijs wint.
Michael Haneke, die met zijn twee meest recente films de Gouden Palm had gewonnen, viel geheel buiten de prijzen, net als de door Netflix geproduceerde films Okja en The Meyerowitz stories. Dat laatste was dan weer geen verrassing; juryvoorzitter Almódovar had aan het begin van het festival al laten weten dat hij geen films zou bekronen die niet op het grote witte doek te zien zullen zijn.
