ReVersed Poetry Film Festival onderzoekt grenzen poëziefilm
“Het ReVersed Poetry Film Festival vertoont films die een eigen stem hebben en op een experimentele manier de relatie tussen poëzie en film onderzoeken”, aldus organisator Linda Veldman. “Ondanks verschillende manifesten, strikte definities en een eigen wikipedia-pagina worden videopoëzie, poëtische film of cinematic poetry niet strikt van elkaar onderscheiden. Toch is op verschillende manieren te beargumenteren wat wél een poëziefilm genoemd kan worden en wat niet. Deze vraag wordt gedurende het gehele festival onderzocht en uitgediept”
Op 4, 5 en 6 april vindt in Kriterion, Perdu en OT301 het eerste ReVersed Poetry Film Festival plaats. Omdat het de eerste keer is, biedt ReVersed een historische verkenning van het genre; het oudste filmpje dat wordt vertoond is een zwijgende zwart-wit filmpje uit 1912. Veldman: “Dat is natuurlijk geen poëziefilm in letterlijke zin, maar het bevat veel elementen die we nu tot de poëziefilm rekenen. We willen kijken waar de grenzen liggen; nagaan of die er überhaupt zijn.”
Ze hebben lang gediscussieerd wat wel en wat niet onder de definitie valt, aldus Veldman. “In eerste instantie denk je aan films als The Turin Horse van Bela Tarr; hartstikke poëtisch, maar het is géén poëziefilm. Wat dan wel? Op de openingsavond vertonen we bijvoorbeeld The Trouble with Calculation van Jan Baeke en Alfred Marseille, een geweldige film waarin found footage-beelden worden gecombineerd met een bijzonder, speels gebruik van taal. Je hoort niet wat je leest, en door de vele schijnbare herhalingen komt de kijker terecht in een staat van verwarring.”
Naast het historische overzicht toont ReVersed de huidige stand van zaken, met films die furore maakten op poëziefilmfestivals als het Zebra Festival in Berlijn, Moving Poems in Antwerpen en Visible Verse in Vancouver. Ook is er een overzicht van Nederlandse poëziefilms, een programma met de welluidende titel Obscure/Offbeat (“Met films die zo vreselijk on-poëtisch, blasfemisch of volledig ambigu tegenover de regels van de poëziefilm staan, dat wij zelf eigenlijk ook niet meer helemaal weten waarom ze getoond worden”) en een competitie met dertien titels uit de hele wereld, samengesteld na een open call.
“De meeste filmmakers maken hun films digitaal en tonen ze ook online. Met de call for entries wilden we de makers aansporen hun werk in te sturen, zodat ze ook eens op het grote doek te zien zijn. Dat verdienen ze.”
Op de openingsavond staat ook een korte documentaire van Evelien Veenhuizen over Menno Wigman geprogrammeerd, waarin de voormalige Amsterdamse stadsdichter te zien is tijdens een residentie in Sluis, Zeeland, waar een museum wordt geopend ter ere van J.H. van Dale, de naamgever van De Dikke Van Dale.
“Ook dat is strikt genomen geen poëziefilm, maar de documentaire bevat wel veel elementen die neigen naar het genre. We wilden hem daarom toch graag vertonen, en hebben ‘m opgenomen in de randprogrammering.”
Het is de bedoeling dat het niet bij een editie blijft, maar dat ReVersed volgend jaar terugkeert. “Al was het maar omdat we dan alle beginnersfouten kunnen vermijden”, aldus Veldman. “Maar serieus. Deze editie is de basis. Het lijkt me interessant om de komende jaren uit te waaieren, en in te gaan op de verschillende deelgebieden van de poëziefilm.”
ReVersed Poetry Film Festival. 4 t/m 6/4 in Kriterion, Perdu en OT301.
