Oude, taaie boeren op het ruige land
Profils paysans: La vie moderne van de Franse documentairefilmer en Magnumfotograaf Raymond Depardon begint op dezelfde manier als Profils paysans: L’approche (‘de toenadering’; 2000) en Profils paysans: Le quotidien (‘het dagelijks leven’; 2005), de eerdere delen van zijn serie boerenportretten. Een auto rijdt over een slecht geasfalteerd, kronkelig weggetje door de Cévennes, de geboortestreek van de boerenzoon Depardon. In voice-over vertelt hij waar zijn reis naar toe gaat, hoe oud de boeren zijn die hij aanstonds een bezoek gaat brengen, hoe groot hun land is en hoeveel stuks vee ze nog hebben. Op de geluidsband klinken flarden cellomuziek van Fauré.
Depardon filmt de oude, taaie boeren op het ruige land, terwijl hun honden om hen heen dartelen, en in de keuken, met een fles wijn of de koektrommel pontificaal op tafel – plekken waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan. In lange, onbeweeglijke shots haalt hij herinneringen met ze op en vraagt ze naar hun toekomstplannen. Depardon laat vaak lange stiltes vallen, en laat de camera ook doordraaien als een oude boerin tijdens een interview tegen de geluidsman zegt dat hij maar beter zijn koffie kan opdrinken voor hij koud wordt.
Een enkele keer vindt hij het nodig de woorden uit de mond te trekken van de nukkige oude baasjes. Maar het gebeurt met empathie; interviewfragmenten uit beide eerdere delen illustreren dat Depardon in de loop der jaren met een aantal van zijn ‘onderwerpen’ een band heeft opgebouwd.
Over het harde boerenleven praten ze, dat nóg zwaarder is voor hun vrouwen. Over de Franse overheid, waarvan ze niets te verwachten hebben, en het vermaledijde Europa. Over hun beesten, die ieder jaar minder opleveren. En over het voortbestaan van hun boerenbedrijf. La vie moderne is een liefdevolle, uiterst zorgvuldige, weemoedig stemmende film over een manier van leven die langzaam maar zeker aan het verdwijnen is.
La vie moderne van Raymond Depardon, woensdag 3 november in VPRO’s Import, 23.45 uur. Nederland 2.
