Nederlandse documentairemakers zijn de besten van de wereld! Of niet?
‘Nederlandse documentairemakers zijn de besten van de wereld’, stelt IDFA-directeur Ally Derks in Filmbeeld 17, een speciale, in zijn geheel aan de documentaire gewijde uitgave van het Filmfonds.
Desalniettemin moest John Appel de hoofdprijs van het afgelopen IDFA laten aan de fraaie, tikje overgeproduceerde Chinees-Canadese documentaire Last Train Home.
Desalniettemin werden ook de Nederlandse genomineerden in de overige categorieën (Mam, In een vergeten moment, Crips) gewogen en te licht bevonden. (Zo bezien was het nog niet zo’n gek idee van Derks om een speciale prijs in te stellen voor de Beste Nederlandse documentaire. Die prijs, de Dioraphte IDFA Award for Dutch Documentary, ging overigens wél naar John Appels The Player.)
En desalniettemin prijkt er ook geen Nederlandse productie op de recent geopenbaarde shortlist voor de Academy Award for Best Documentary Feature. Uit 89 inzendingen koos de Documentary Branch Screening Committee vijftien documentaires, waaronder de red-de-dolfijn-film The Cove (op IDFA en 6 andere festivals bekroond met de Publieksprijs) The Most Dangerous Man in America (op IDFA bekroond met de Speciale Juryprijs), Burma VJ (vorig jaar winnaar van de Joris Ivens Award), Valentino, Food, inc., en de vreemde eend in de bijt Les Plages d’Agnès, een auto-bio-docu van Agnès Varda.
De procedure is een beetje vaag: ‘The Documentary Branch Screening Committee viewed all the eligible documentaries for the preliminary round of voting’ staat er op de website van de Academy of Motion Picture Arts and Sciences. Maar welke documentaires precies in aanmerking kwamen, staat niet vermeld. Op een verzoek om de complete lijst, antwoordde Teni Melidonian, publiciteitsmedewerker van de Academy Awards: ‘Unfortunately we do not make the qualifying list available’.
Het heeft er echter alle schijn van dat de door Holland Film uitverkoren Nederlandse inzending, Bloody Mondays & Strawberry Pies van Coco Schrijber, nooit op de qualifying list is terechtgekomen. De met een Gouden Kalf bekroonde documentaire – een pleidooi voor verveling, waarvoor de Amerikaanse acteur John Malkovich teksten insprak uit Herinneringen uit het ondergrondse van Fjodor Dostojevski en Bret Easton Ellis’ American Psycho – is namelijk niet ingestuurd. Omdat niemand – producent Bonanza Films niet, distributeur Cinéart niet, Holland Film niet – de plusminus 20 duizend euro kon of wilde ophoesten die nodig is om aan alle eisen van de Academy of Motion Picture Arts and Sciences te voldoen (de film moet onder meer zeven dagen te zien zijn geweest in bioscopen in Los Angeles en in Manhattan).
Dus kan Coco Schrijber blijven dromen dat ze misschien geshortlist had kunnen worden en Ally Derks blijven beweren dat Nederlandse documentairemakers de besten van de wereld zijn. En Holland Film? De organisatie zal wel weer van mening zijn dat hen, net als in het geval van Wit licht niets te verwijten valt.
