jpekker

Michael Caine schittert in Paolo Sorrentino’s Youth: “Dit is wat er met je gebeurt. Dus wen er maar vast aan.”

IMG_0647

“Vijftig jaar geleden was ik voor het laatst in Cannes met Alfie. De film won een prijs, ik kreeg niets. Dus ik ben nooit meer teruggekomen! Maar van deze film houd ik zoveel dat ik overal mee naartoe zou gaan. Of ik win of niet kan me in dit geval helemaal niets schelen.”

De Britse acteur Michael Caine bezocht in 1966 Cannes voor de romantische komedie Alfie, die werd bekroond met de Speciale Juryprijs, een halve eeuw later speelt hij de hoofdrol in Paolo Sorrentino’s theatrale tragikomedie Youth. Het is de opvolger van de arthouse-hit La grande bellezza, waarmee Sorrentino twee jaar geleden in Cannes naast alle prijzen greep, maar die hem wel de Oscar voor beste niet-Engelstalige film opleverde.

caine3Caine is geweldig op dreef als Fred Ballinger, een gepensioneerde dirigent met prostaatproblemen, die met zijn jeugdvriend Mick in een zeer luxe Zwitsers kuuroord verblijft. Mick werkt er aan het script voor zijn ‘filmische testament’, een Tibetaanse monnik probeert al jaren tevergeefs te zweven, een miskende Hollywoodster leest Novalis, de moddervette Maradona (niet de echte, maar een lookalike) houdt op spectaculaire wijze een tennisbal hoog, Miss World is oogverblindend mooi. En nog intelligent ook.

De apathische Fred doet helemaal niks, en hij houdt voet bij stuk dat hij zijn beroemdste compositie – Simple Songs – niet zal opvoeren op de verjaardag van Prins Philip, zoals Hare Majesteit Koningin Elizabeth zo vurig wenst, in een schitterend gefotografeerde, lyrische evocatie over schoonheid en vergankelijkheid, eenzaamheid en intimiteit. “Ik vind het een optimistische film”, zei Sorrentino op dezelfde persconferentie. “Ik heb hem gemaakt om mijn eigen angsten te beteugelen.”

youth2

De acteurs Harvey Keitel, Jane Fonda, Rachel Weisz en Paul Dano waren ook present, maar de 82-jarige, tweevoudige Oscar-winnaar Caine stal ook tijdens de persconferentie de show met smeuïge verhalen en anekdotes.

Caine zei dat hij vier weken had geoefend om een orkest te dirigeren. Op de dag van de opnamen had hij een oortje in waarin een dirigent hem vertelde wat te doen, voor zijn neus stond een monitor waarop een ander de bewegingen voordeed. “Na afloop kwam de eerste violiste naar me toe. Ze zei dat ik veel beter was dan de dirigent die vorige week voor haar stond.”

Op de vraag naar zijn relatie met de Koningin Elizabeth antwoordde Caine: “Ik ben ooit door haar geridderd. U doet al heel lang wat u doet, zei ze toen. Waarop ik bijna antwoordde: u ook. Gelukkig kon ik me inhouden, anders was ik onthoofd.”

caine2

Caine voegde eraan toe dat de Britse vorstin anders dan veel mensen denken een goed gevoel voor humor heeft. “Ik was eens op een feestje met haar. Naast haar stond een heel saaie man, en ze draaide zich om en vroeg me: Mr. Caine, kunt u mij een mop vertellen? Ik antwoordde dat ik wel moppen wist, maar geen die ik haar kon vertellen. Toen vertelde zij mij een mop. En het stomme is dat ik me niet meer herinner hoe die ging!”

Zijn enige alternatief voor het spelen van bejaarden is het spelen van doden, aldus Caine, die het goed vindt dat Sorrentino’s Youth jongeren eraan helpt herinneren dat zij op een dag ook oud zullen zijn. Met een grijns: “Dit is wat er met je gebeurt. Dus wen er maar vast aan.”

IMG_0718

Net als Youth dingt ook Mountains May Depart van de Chinese regisseur Jia Zhangke in Cannes mee naar de Gouden Palm. De opvolger van A Touch of Sin, die twee jaar leden werd bekroond met de prijs voor bet beste scenario, is een ambitieus drieluik, dat zich afspeelt in 1999, 2014 en 2025 – bij iedere sprong in de tijd wordt het beeld een stukje breder.

In het eerste deel trouwt een heel gewone Chinese jonge vrouw met een ambitieuze zakenman. In het tweede deel krijgen ze een zoontje, die hij Dollar (of zoiets, maar dan in het Chinees) noemt. In het derde deel zijn vader en zoon naar Australië geëmigreerd, waar ze elkaar niet meer kunnen verstaan.

Mountains May Depart is een melancholisch en sociaal geëngageerd meesterwerk over de groeistuipen en de identiteitscrisis van een op drift geraakte grootmacht, waarmee Jia zich andermaal bewijst als de belangrijkste chroniqueur van hedendaags China. En een geduchte kanshebber voor een prijs.

Jia werd in Cannes al onderscheiden met de Carrosse d’Or, een prijs voor zijn gehele oeuvre op het parallelfestival Quinzaine des Réalisateurs, dat ook zijn schitterende Platform uit 2000 vertoonde. “Deze aanmoediging komt precies net op tijd” zei Jia. “Ik ben nu 45 en ik ben 17 jaar bezig met het maken van films. Ik beschouw de prijs niet alleen als een beloning voor mijn vroegere werk, maar ook als een stimulans om door te gaan. Het is een aanmoediging om dapper te zijn en nieuwe films te gaan maken.”