Lucie in het Stedelijk
In de nieuwsbrief van mijn nicht Karen Ekker, die een website host over mijn (en haar) overgrootmoeder Lucie van Dam van Isselt (1871-1949), las ik dat Lucies schilderij De Omelet te zien was in Stedelijk BASE, de permanente opstelling van hoogtepunten tot 1950 uit de collectie van het Stedelijk Museum. Ik was blij verrast en ging een kijkje nemen.
De Omelet hangt naast een zelfportret van Anneke van der Feer (1902-1956), Stilleven met tulpen van Nola Hatterman (1899-1984) en een portret van Albert Plasschaert door Charley Toorop (1891-1955). In de tekst ernaast werden de vier samengebracht onder het kopje ‘Vrouwelijke realisten’: ‘De vier schilders van wie hier werk hangt, zijn alle vier lid van Amsterdamse kunstenaarsvereniging De Onafhankelijken, die regelmatig tentoonstellingen organiseerde in het Stedelijk.’
Ik wist dat niet, en het leek me sterk. Thuis ben ik wat gaan speuren. RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis en Pieter Scheens standaardwerk Lexicon Nederlandse beeldende kunstenaars, 1750-1950 vermelden het niet, terwijl ze dat bij andere leden wel doen. Dat tweette ik – met nog wat feitelijke onjuistheden (in het bijschrift gaat het over een affiche maar er hangt geen affiche. Een werk is gedateerd in 1930 maar erop staat 1938). Niet veel later kreeg ik antwoord dat mijn opmerkingen intern waren doorgestuurd en dat de tekst in BASE wordt vervangen. ‘Veel dank voor de correcties! Mocht je benieuwd zijn naar verdere info, laat dat dan even weten. Dan koppelen we je aan de juiste persoon.’
Dat was ik, antwoordde ik. En een paar dagen later kreeg ik een mail van de conservator 1860-1960: ‘Via onze directeur vernam ik van uw tweet over uw grootmoeder, Lucie van Dam van Isselt, in ons museum. Heel bijzonder zo’n grootmoeder te hebben gehad!’
Zij vertelde verder dat het werk van Lucie niet zo lang geleden is opgehangen, en dat er daarvoor een affiche van Anneke van der Feer hing. ‘Helaas hebben wij toen verzuimd om ook de tekst aan te passen (…) Het klopt dan ook niet dat alle vier de kunstenaars op deze wand lid waren van de Onafhankelijken, dat gold alleen voor de andere drie.’
Verder voegde ze (direct na de zin over het portret dat Toorop heeft gemaakt van Plasschaert, de gevreesde kunstcriticus met wie Lucie getrouwd is geweest) een kort stukje toe over Lucie van Dam van Isselt:
Lucie van Dam van Isselt, van wie hier een stilleven te zien is, was tussen 1909-1922 met Plasschaert getrouwd. Zij wordt tot de ‘Veerse joffers’ gerekend, een aantal vrouwelijke kunstenaars uit welgestelde families die in Veere woonden en werkten, maar dit werk ontstond in een latere periode, toen ze al in Den Haag woonde en een nieuwzakelijke stijl combineerde met een studie in wit- en grijstinten.
Ik antwoordde dat ik het een prima tekstje vind, maar dat ze zich wat mij betreft de moeite konden besparen de tekst te vertalen voor een nieuw bordje; het zou er maar een paar dagen hangen, want Stedelijk BASE houdt op zondag 7 augustus op te bestaan. Daarna wordt de kelderverdieping ingericht voor tijdelijke tentoonstellingen. De eerste opent op 1 oktober: Youth van de Duitse kunstenaar Anne Imhof.
De nieuwe collectieopstelling met kunst tot 1950 (Yesterday Today) opent 10 september in de oudbouw op de begane grond. Maar daarin is geen werk van Lucie van Dam van Isselt opgenomen, al zou het – volgens de curator – ‘inhoudelijk goed passen bij een aantal thema’s; wellicht volgt dat nog bij een volgende wissel’.
Het zou zeker leuk zijn; het Stedelijk Museum heeft naast De Omelet nóg twee fraaie werken van Lucie in zijn collectie: een zelfportret uit 1907 en Eieren in garantol (1945). Het zaaltekstje hebben ze alvast.
