jpekker

In Cannes dingen 21 films naar de Gouden Palm – Woody Allen snapt er niks van

sieranevada

“Ik geloof niet in een competitie voor kunstzinnige uitingen”, zei Woody Allen na de vertoning van Cafe society, zijn veertiende film die sinds Manhattan in 1979 in Cannes buiten competitie is vertoond. “Het is allemaal uiterst subjectief. Is Rembrandt beter dan El Greco, een Picasso beter dan een Matisse? Je kunt wel zeggen waar jou voorkeur naar uitgaat, maar dat een groep mensen bij elkaar komt om het werk van anderen te beoordelen… ik zou er zelf nooit aan meedoen. Ik houd van Cannes, maar de competitie druist in tegen mijn gezond verstand.”

Wat Woody Allen er ook van vindt, ook deze editie dingen er weer 21 films mee naar de Gouden Palm. Ze komen uit alle hoeken van de wereld, maar de meeste zijn zoals altijd Frans: vier stuks, waaronder Elle van Paul Verhoeven, die pas volgende week zaterdag, als allerlaatste competitiefilm aan de pers en de jury wordt getoond. In de competitie zitten drie films van vrouwelijke regisseurs en geen enkele debuutfilm. Drie regisseurs die meedingen weten al wat het is om de Gouden Palm te winnen: de Britse veteraan Ken Loach won de prestigieuze prijs in 2006 met The wind that shakes the barley, de Roemeen Cristian Mungiu won een jaar later met Vier maanden, drie weken en twee dagen. De broers Luc en Jean-Pierre namen al twee Palmen mee naar Luik; in 1999 wonnen ze met Rosetta, in 2005 met L’enfant.

Van de Dardennes wordt weer veel verwacht, de kans dat Loach opnieuw met de hoogste eer gaat strijken lijkt klein. Zijn I Daniel Blake is zijn zoveelste standbeeld voor een kleine krabbelaar met een gouden hart, die een wanhopige strijd voert tegen allerlei overheidsinstanties met Kafkaeske regeltjes en medewerkers die gevoelloos doen wat hen is opgedragen.

Veel interessanter, maar waarschijnlijk wat al te radicaal is Rester vertical van Alain Guiraudie, die drie jaar geleden in Cannes indruk wekte met zijn expliciete herenliefdefilm L’inconnu du lac. Rester vertical laat al even weinig aan de verbeelding over: een stadse scenarioschrijver trekt over het Franse land op zoek naar inspiratie – de shots van de kronkelende landweggetjes doen denken aan Raymond Depardons fraaie Profils paysans.

rester

Op het platteland ontmoet hij een prachtige jongeman, die hij direct een oneerbaar voorstel doet, en een jonge vrouwelijke schaapherder, bij wie hij direct een kind verwekt. De geboorte wordt frontaal in beeld gebracht, de eerste blik op het onderlijf van de schaapherder is een verwijzing naar Gustave Courbets schilderij L’origin du monde – Guiraudie kent zijn klassiekers.

Net zo radicaal is Sieranevada van de Roemeense regisseur Cristi Puiu, wiens The death of Mr. Lazarescu in 2005 in Cannes werd bekroond met de prijs van de tweede competitie Un certain regard. Bijna drie uur duurt de film, en er wordt vrijwel onafgebroken in gesproken door broers en zussen en neven en nichten die samen zijn gekomen in hun ouderlijk huis voor een ritueel ter ere van hun vader en oom, die veertig dagen eerder is overleden – van complottheorieën tot de laatste Roemeense koning, Ceaușescu, de revolutie en de kerk, alles komt aan bod.

Wat de jury ervan vindt? Bij de presentatie van de Gouden Palm-jury, waarin onder andere de regisseurs George Miller en Laszlo Nemes en de actrices Vanessa Paradis en Kirsten Dunst zitten, begon Donald Sutherland een lange verhandeling over de Chinese minister van buitenlandse zaken Zhou Enlai, die in 1936, ten tijde van het bewind van Mao Zedon, een gesprek zou hebben gevoerd met een Amerikaanse legersergeant. Gevraagd naar de effecten van de Franse Revolutie zou Zhou Enlai hem hebben geantwoord: ‘Het is nog te vroeg om daar iets over te zeggen.’