jpekker

“Ik zend golven van positiviteit naar Cannes”

“Ik houd absoluut niet van dit soort films. Dat expliciete geweld, daar kan ik nauwelijks naar kijken. Wat mij aansprak, was om met Nicolas samen te werken. Voor we afspraken om over Only God Forgives te praten, heb ik zijn misdaadfilm Bronson gekeken, en daar was ik, ondanks al dat verontrustende geweld, enorm door geroerd. Er zat iets diep-emotioneels in en dat sprak me enorm aan.”

In de neo-noir Only God Forgives van de Deense regisseur Nicolas Winding Refn speelt Kristin Scott Thomas een moeder from hell; Lady Macbeth gekruist met Donatella Versace. Als de oudste van haar twee zonen – Billy, een drugshandelaar annex kinderverkrachter – is vermoord, reist ze naar Bangkok om de jongste, Julian tot wraak aan te zetten.

In een ijzingwekkend onderonsje verwijt ze Julian dat de dood van zijn broer hem niks kan schelen, en vertelt ze zijn minnares Mai dat Julian zijn hele leven jaloers is geweest op Billy. “Je weet hoe jongens zijn, May. Competitief… Billy is ouder en hij heeft een grotere pik. Die van Julian is ook niet klein, maar die van Billy… die van Billy was enorm. Hoe kun je daar nu tegenop?”

Julian gaat op pad; als een slaapwandelaar trekt hij ten strijde tegen een politieagent die over leven en dood beschikt als ware hij God zelf. Onverschrokken mannen worden neergemaaid, hun kinderen ook. Er worden ogen uitgestoken, handen en knieën doorboord en ledematen afgehakt; een moordenaar krijgt kokende olie in zijn gezicht gegooid.

Oog om oog, tand om tand. Aan het einde van zijn reis, bevindt Julian zich weer in de baarmoeder van zijn dode moeder, deels in iedere geval. Een deel van het publiek zag er een mystiek, existentieel drama in; een groter deel had naar een nihilistische, archetypische en pretentieuze wraakfilm gekeken.

“De sfeer van de film is mede bepaald door dingen die zijn gebeurd toen we in Bangkok waren,” aldus Refn. “Mijn jongste dochter – ze is twee – ziet geesten. Iedere nacht werd ze wakker,wees ze naar dezelfde hoek van het appartement en riep ze ‘nee’ – soms wel vijf keer per nacht. Ik accepteer dat mijn dochter een gave heeft. Ik belde de Thaise productieleider; die kwam direct langs met een sjamaan. In Bangkok zijn de spirituele wereld en de echte wereld nauw verbonden, als ik in Los Angeles house keeping zou hebben gebeld, en had verteld dat mijn dochter geesten ziet, zou ik worden opgesloten.”

Hoofdrolspeler Ryan Gosling, die ook al te zien was in Refns Drive, schitterde door afwezigheid in Cannes. Voor aanvang van de persconferentie las festivaldirecteur Thierry Frémaux een briefje voor, waarin Gosling uitlegde dat hij onmogelijk weg kon van de set van zijn regiedebuut How to catch a Monster. “Maar ik zend golven van positiviteit naar Cannes en in gedachten ben ik bij jullie.”

Toen Winding Refn, die twee jaar geleden in Cannes de prijs voor de beste regie won, werd gevraagd waar al dat geweld nu voor nodig is, antwoordde hij dat zijn moeder hem dat ook altijd vraagt. “Kunst is nu eenmaal gewelddadig. Kunst gaat over penetratie, kunst spreekt ons onderbewuste aan, onze diepste behoeftes. Ik denk er eigenlijk niet zo vaak over na waarom ik doe wat ik doe. Ik benader de zaken als een pornograaf; ik doe wat me opwindt.”