jpekker

IJle lijnen, hallucinerende driehoeken en pop art-achtige figuren

Op uitnodiging van NASA heeft schilder/beeldend kunstenaar Jan van der Ploeg het voormalige pathologisch anatomisch laboratorium onder handen genomen. Van boven tot onder. Het resultaat is overweldigend. Vanaf de eerste aanblik: de lompe bruine lambrisering in de entree en het trappenhuis van het monumentale pand is vervangen door frisse, contrastrijke kleuren; de panelen zijn afwisselend ultramarijn, wit, lichtblauw, roze, grijs, paars en zwart.

Organising Principles luidt de ondertitel van de expositie: de muurschilderingen bieden een structuur waarbinnen de komende maanden verschillende activiteiten zullen plaatshebben, die de werken telkens op een andere manier ‘activeren’ – van architectuur en vormgeving tot performances en sound-performances.

Maar ook als er niets gebeurt in de verschillende ruimtes, is Pink Moon zeer de moeite waard. Jan van der Ploeg (Amsterdam 1959), die onder meer de Rietveld Academie en de Rijksacademie volgde en in 1990 winnaar was van de Koninklijke Prijs voor Vrije schilderkunst, heeft het pand op majestueuze wijze naar zijn hand gezet.

De muren van het restaurant zijn behangen met honderden postertjes met een gekmakend gedetailleerd motief in zwart-wit, die aan de randen naadloos op elkaar aansluiten. Bij iedere stap of beweging valt je oog op iets anders: keurige, symmetrische figuren veranderen als bij toverslag in een wirwar van lijnen.

De zes tentoonstellingszalen gaf Van der Ploeg – hij maakte eerder monumentale muurschilderingen in musea, ziekenhuizen, parkeergarages en het Ministerie van Financiën – elk een ander motief en een andere kleurstelling, van zwart-wit tot fluoriserend roze. Er zijn ijle lijnen die onnavolgbaar in elkaar grijpen, ritmisch dansende zwarte staven en hallucinerende driehoeken en ruiten; hippe, pop art-achtige figuren en sensuele, blommerige vormen. Op maat gemaakt, over de volle breedte van de muren, ingenieus rond deuren, ramen en de verwarming ‘gedrapeerd’.

De ene keer gaan je gedachten naar Sol LeWitt, de ‘hogepriester van de conceptuele kunst’, de andere keer naar de oneindige constructies en in elkaar grijpende patronen van M.C. Escher. De ene zaal is minimalistisch en streng, de andere los en vrolijk makend; samen vormen ze een bijzonder geheel.

Tegelijkertijd met de Pink Moon-expositie in NASA exposeert Gerhard Hofland in zijn galerie aan de Bilderdijkstraat 165C tien werken op doek van Van der Ploeg. Het zijn geen uitsneden, of wandschilderingen op klein formaat, maar verfijnde abstracte schilderijen met een eigen dynamiek.

De vreemdste eend in de bijt is het doekje waarnaar de expositie is vernoemd: MWMW. Het schijnt niets te betekenen te hebben, het gaat Van der Ploeg ook hier om de esthetiek: zwarte, rugnummer-achtige letters, met dikke contouren tegen een licht-grijze achtergrond. Niet ingenieus gespiegeld of gedraaid, maar twee aan twee, boven elkaar. Schijnbaar simpel, maar ook heel krachtig.

Jan van der Ploeg, Pink Moon – Organising Principles. T/m 11/8 in New Art Space Amsterdam (NASA, vh Smart Project Space), Arie Biemondstraat 105-113. MWMW. T/m 23/7 bij Gerhard Hofland, Bilderdijkstraat 165c.