Hendrik Kerstens blijft variëren op een thema
Een familiealbum noemt Hendrik Kerstens de serie foto’s die hij in eendrachtige samenwerking met zijn vrouw Barbara maakt van hun dochter Paula, een ontwapenende schoonheid met groene ogen, een blos op de wangen en roodbruine lokken. Al meer dan twintig jaar omspant de reeks; de eerste foto’s waren min of meer documentair, gaandeweg werden de portretten steeds gestileerder en schilderachtiger.
Het veelgeprezen ‘concept’: Paula in een zwart gewaad dat nauwelijks afsteekt tegen de donkere achtergrond, en profil geportretteerd, met een directe, ongenaakbare blik én een of ander gebruiksartikel op haar hoofd. Met een plastic zakje, een haarnetje of bubbeltjesplastic. Met een oud-Hollandse kraag gemaakt van honderden papieren taartonderleggers of rollen wc-papier vervlochten in heur haar.
In Rademakers Gallery van Pien Rademakers, die alweer enige tijd aan de KNSM-laan is gevestigd, worden nu zes nieuwe, haarscherpe portretten geëxposeerd van Paula – 27 is ze inmiddels. Daarbij zijn weer speelse, oneerbiedige variaties op de Hollandse meesters en de Vlaamse Primitieven.
Wool, bijvoorbeeld, waarop ze is geportretteerd met een enorme bos staalwol op haar hoofd, lijkt een knipoog naar een van Rembrandts karakterkoppen. Panty, waarop Paula een HEMA-panty om haar hoofd heeft geknoopt, doet denken aan de vrouwenportretten van Rogier van der Weyden. Maar óók aan de ronde oren van Mickey Mouse.
Kerstens portretten verwijzen namelijk niet alleen naar de kunstgeschiedenis, het zijn ook eigenwijze variaties op zijn eigen foto’s, die inmiddels zijn opgenomen in de collecties van musea en bedrijfscollecties in binnen- en buitenland en grif aftrek vinden onder particuliere verzamelaars.
Tissue – die ook op driehoeksborden in de stad te zien is – is een variatie op Napkin, een van Kerstens’ bekendste foto’s van Paula, die werd gebruikt als blikvanger bij de expositie De Gouden Eeuw in het Amsterdam Museum en de gelijknamige televisieserie. Maar dan met een roze, zijdenzacht duizenddingendoekje in plaats van een linnen servet op haar hoofd. Hetzelfde geldt voor Mop, waarop een ouderwetse, grauwgrijze dweil associaties oproept met een Zeeuws mutsje (mooi detail: een loshangende draad is quasi-nonchalant over Paula’s zwarte blouse gedrapeerd).
En nadat Paula al eens werd gefotografeerd met een wit plastic zakje op haar hoofd (waarmee Kerstens ook wilde laten zien dat wegwerpartikelen voor duizendeen dingen kunnen worden gebruikt en hergebruikt) en met het luxe omhulsel van een Furla-tas (de verpakking van een dure tas, die vaak rechtstreeks de vuilnisbak in gaat), kreeg ze voor Home een grote zwarte draagtas van een luxe modemerk dwars op haar hoofd gezet.
Hoe fraai ook, het is meer van hetzelfde, en het lijkt alsof de autodidact Kerstens dat zelf ook beseft. Hij experimenteerde al eens met Photoshop, waarmee hij de jongvolwassen Paula op haar houten speelgoedpaardje zette, en nu speelt hij met het idee om sculpturen van Paula te maken – in brons, wit marmer of uit de 3D-printer, dat zal nog moeten blijken.
Een eerste proeve van de ‘gestolde fotografie’ is er overigens al; voor Cream – de mooiste, meest interessante foto die bij Rademakers te zien is – spoot Kerstens een bus scheerschuim leeg op Paula’s hoofd, die hij vervolgens, met wat toefjes vaseline, in de gewenste vorm ‘beeldhouwde’.
6 nieuwe portretten van Paula door Hendrik Kerstens in Rademakers Gallery, KNSM-Laan 291 Te zien t/m 12/4
