jpekker

HAFFiches: 25 Jaar festivalgeschiedenis in 14 posters

De posters van het Holland Animation Film Festival zijn gemaakt door vermaarde kunstenaars als Mariscal, Art Spiegelman, Chris Ware, Charles Burns en Joost Swarte. Het HAFF-logo van diezelfde Swarte – een wandelende camera met Mickey Mouse-oren, opgetrokken uit klare lijnen – vormt het verbindend element. 25 Jaar festivalgeschiedenis in 14 posters.

1985: ontwerp Mart van den Berg / met illustraties van Joost Veerkamp
Ook de allereerste editie van het Holland Animation Film Festival vond plaats in ’t Hoogt, en de poster werd dan ook gemaakt door Mart van den Berg, de huisontwerper van het Utrechtse filmhuis. Hij maakte een staand affiche in de stijl van het Russische constructivisme met twee illustraties (Humphrey Bogart met een pistool en een stijve piemel) – een flipboekje in zijn allereenvoudigste vorm, zou je kunnen zeggen.

1987: ontwerp Matt Forest / met medewerking van Mart van den Berg
De hippe Engelse film- en videoclipmaker Matt Forest (hij maakte onder meer de Grace Jones-clip Love is the Drug), een van de centrale gasten van het festival, maakte het collage-achtige affiche. Of preciezer: omdat hij in tijdnood was gekomen, leverde hij een enorme bak foto’s aan, waarmee Mart van den Berg aan de slag ging.

1989: ontwerp Joost Swarte
Bij de derde editie maakte de Nederlandse striptekenaar en grafisch ontwerper Joost Swarte, bekend door zijn klare lijn, een festivallogo voor het HAFF: een wandelende camera met Mickey Mouse-oortjes. Het logo keert zes keer terug op het slimme affiche, in twee kleuren. De oplage was slechts 250, maar met de schaar kon er een veelvoud uit worden gecreëerd in ieder gewenst formaat.

1992: ontwerp Mariscal /  met medewerking van Joost Swarte
Het was de bedoeling dat het logo van Joos Swarte een eigen leven zou gaan leiden en net als bijvoorbeeld het MTV-logo zou terugkeren in 1001 vormen. De Spaanse kunstenaar, striptekenaar en ontwerper (onder meer van meubels en interieuren) Mariscal – destijds nog lang niet zo bekend als heden ten dage – durfde het echter niet aan, en liet de plaatsing van het festivallogo over aan Swart zelf, overigens een vriend van hem.

1994: ontwerp Charles Burns / met medewerking van Joost Swarte
De Amerikaanse stripmaker Charles Burns, vermaard door zijn gruwelijke zwart-witwerk, leverde de keurige illustratie voor het affiche: een illustrator die een muisje uit zijn kooitje heeft gehaald om hem na te tekenen. Aan de muur van zijn werkruimte is het festivallogo van Joost Swarte zichtbaar. Swarte kleurde de tekening in en bedacht de rest van het affiche.

1996: ontwerp Chris Ware / met medewerking van Joost Swarte
De Amerikaanse striptekenaar Chris Ware, hij stond destijds op het punt van doorbreken, was met trots vervuld dat hij het affiche van het zesde HAFF mocht maken. Ware – zijn werk wordt gekenmerkt door ironie en sarcasme, doordrongen van goedkope visuele pastiche – maakte een zwart-wittekening waarin het festivallogo één keer in zijn oorspronkelijke vorm is verwerkt, maar dan met gestrekte handjes. Alsof-ie ‘So what!?’ zegt.

1998: ontwerp Art Spiegelman / met medewerking van Joost Swarte
De Amerikaanse underground-striptekenaar Art Spiegelman, wereldvermaard door zijn met de Pulitzer Prize bekroonde Maus, maakte een affiche met de allersimpelste vorm van animatie erop: het logo van Joost Swarte wandelt en springt, wandelt en springt… Op verzoek van Spiegelman verzorgde Swarte opnieuw de typografie.

2000: ontwerp Mark Beyer / met medewerking van Joost Swarte
De Amerikaanse illustrator Mark Beyer (1950), vooral bekend geworden door zijn bijdragen aan RAW Magazine, demonstreerde zijn ‘art brut’-stijl in het affiche voor het Holland Animation Film Festival 2000. Joost Swarte voorzag de op perspex geschilderde illustratie van een extra reep, waarin hij het logo en de festivalinformatie plaatste.

2002: ontwerp Stanislas / met medewerking van Joost Swarte
De Fransman Stanislas is een van de oprichters van het uitgevershuis L’Association en tekenaar van De Avonturen van Hergé, een originele, ongeautoriseerde biografie van Georges Remi, de schepper van Kuifje. In dezelfde lichtvoetige stijl maakte hij een zwart-witillustratie, die als basis diende voor het festivalaffiche.

2004: ontwerp Art Spiegelman, BlexBolex, Mariscal, Dave Cooper, Han Hoogerbrugge,  Francesca Ghermandi, Chris Ware, Tanaami, Keiichi, Ever Meulen en Joost Swarte
Voor de jubileumeditie (het tiende) van het Holland Animation Film Festival werden negen ontwerpers – Blexbolex (Frankrijk), Dave Cooper (Canada), Han Hoogerbrugge (Nederland), Francesca Ghermandi (Italië), Tanaami Keiichi (Japan), Mariscal (Spanje), Ever Meulen (België), Art Spiegelman (VS) en Chris Ware (VS) – gevraagd een interpretatie te geven op het befaamde festivallogo ontworpen door Joost Swarte. Swarte, ontwerper nummer tien, bedacht het stramien en plaatste alle bijdragen.

2006: ontwerp Dave Cooper /  met medewerking van Joost Swarte
De Canadees Dave Cooper – vermaard door zijn grove underground comix voor de legendarische uitgever Fantagraphics uit Seattle, de graphic novels Suckle, Dan and Larry, en Ripple en de uitzinnige serie Weasel – maakte een inkttekening van 75 bij 100 cm, die in vier delen gescand moest worden op een enorme flatbedscanner, en vervolgens digitaal is ingekleurd met Photoshop CS: een dikke baby, opgebouwd uit heel veel kleine poppetjes, die een stad plat walst.

2008: ontwerp Richard McGuire / typografie Joost Swarte
Richard McGuire is illustrator, schrijver, vormgever, ontwerper en animatiefilmmaker. Hij begon zijn loopbaan als vormgever van platenhoezen, posters en videohoezen voor zijn band Liquid Liquid, een rockband waarin hij bas speelt. Hij schreef en illustreerde jeugdboeken en hij verzorgt regelmatig boek- en tijdschriftomslagen, onder meer voor The New Yorker. Daarnaast heeft hij een Swatch horloge (‘Weightless’) ontworpen en kinderspeelgoed. In 2003 regisseerde hij de korte animatiefilm Micro-Loup, in 2007 was hij een van de zes regisseurs van de lange animatiefilm Peur(s) du Noir. Op zijn poster staan ontelbare ogen, monden en oren die samen ook weer een gezicht vormen. De typografie is verzorgd door Joost Swarte, de ontwerper van het festivallogo.


2009: ontwerp Yuichi Yokoyama / typografie Joost Swarte
De Japanse mangakunstenaar Yuichi Yokoyama verwierf internationale bekendheid met zijn werk voor onder andere het alternatieve magazine Comic Cue, en stripboeken als Travaux Publics en Combats. Op zijn poster combineert hij korte schetsen en situaties met in het Japans verwoorde klanken. Joost Swarte verzorgde de typografie en koos voor het opvallende, fluoriserende roze.

2010: ontwerp Sun Xun / met medewerking van van Joost Swarte
De jonge, politiek geëngageerde beeldend kunstenaar en filmmaker (China, 1980) werkt veelal in zwart-wit en met aandacht voor symboliek en de overlevering van geschiedenis en mythen. De geschiedenis leeft voort tussen de waarheid en overgeleverde verhalen, als impressie en virtuele realiteit. Het posterbeeld tekende hij op ontelbare aan elkaar geprittstifte A4-tjes. Centraal staat een bekende figuur uit zijn werk: de magiër, volgens Sun Xun de enige ‘legale’ leugenaar. In die magiër is het vertrouwde festivallogo van Joost Swarte te herkennen, maar dan met toverstaf en hoed. Daaruit komt de complete Chinese dierenriem tevoorschijn. Swarte kleurde het sterretje op de staf, en hij opteerde voor de verschillende papierkleuren.