Geijkte combinaties
Zo goed als de afstudeerfilms van Lichting 2009 zijn, vooral op productioneel vlak, zo middelmatig zijn de meeste affiches. Je ziet direct wat de voorbeelden zijn en wat de bedoeling is, maar de uitvoering schiet in veel gevallen tekort. En nu is het formaat ook nog gehalveerd ten opzichte van vorig jaar, maar dat zal de kredietcrisis wel zijn.
Veel posters zijn geijkte combinaties van een portret en de titel in een willekeurig lettertype. Op het affiche van Iliriana staat het hoofd van de hoofdpersoon links, op dat van Bingo rechts. Maar die heeft tenminste nog een goeie blik in zijn ogen. Het grauwe, grofkorrelige affiche van het fascinerende vormexperiment In een vergeten moment heeft wel wat van een oud Russisch icoon. De persoon in kwestie is nauwelijks te herkennen, maar dat zal een rechtenkwestie zijn. Geen van de geportretteerden in de film is om toestemming gevraagd.
Bijna net zo grofkorrelig is de foto van het piepjonge circusmeisje uit de documentaire Tzirk. Ze zit in de rechter benedenhoek, omringd door veel zwart, wat goed werkt. De kriebelige, breekbare titel en credits zijn handgeschreven door Sander van Dieren, die met de poster afstudeert aan de ArtEZ hogeschool voor de kunsten in Arnhem. De poster van Baba (van Kamiel van Kessel) is al even simpel en doeltreffend: een móói portret van de hoofdpersoon, die recht in de lens kijkt. Ook hier zijn de titel en alle credits gezet in een en dezelfde, elegante letter.
Het hoofd van de titelheld uit Wes gaat voor de helft schuil achter een boom, die om ondoorgrondelijke redenen de halve poster in beslag mag nemen. Alle credits staan over het bovenlijf van Wes, die in niets lijkt op het voetballende branieschoppertje uit de film. Het contrast had niet groter kunnen zijn: fantastische productie, bar slechte poster.
Van de wispelturige, mooie hoofdrolspeelster uit Sacha draait zijn alleen haar blote rug en achterhoofd zichtbaar. Daar overheen heeft regisseur Sara Verweij tamelijk willekeurig een rommelpotje aan verschillende (slecht gespatieerde en leesbare) lettertypes geparkeerd. Om onbegrijpelijke redenen staat de pay off in het Engels: ‘Someone has been holding back / you know it is yourself’.
Op de poster van De herinnering en daarna (een documentaire over een jonge vrouw) zou je ook de hoofdpersoon verwachten, maar er is gekozen voor een grauwe Oostblokflat. Dat valt in ieder geval op. De typografie, mooi geplaatst in de witte lucht boven het gebouw, is bijpassend sober. De titel van Blijf bij me, weg is op de poster in tweeën geknipt. Hij staat in grote kapitalen. Op twee regels, zonder komma, maar in een veel minder mooi lettertype dan in de film zelf. Eronder staat de titel voor alle zekerheid overigens wél zoals de regisseuse hem heeft bedoeld, met komma. Van de vijf polaroids is geen chocola te maken: een hand, nog een hand, en nog een hand…
Het affiche van Het mysterie van de volle maan is één op één gekopieerd van Harry Potter: de manier waarop de hoofdrolspelers zijn geposteerd, de kleurstelling, alleen het titelbeeld is een beetje aan de magere kant. Origineel is het niet, maar de poster maakt wel in één opslag duidelijk wat de film te bieden heeft, en dat is al heel wat. Ook de poster van Hawkes treft de sfeer van de film uitstekend. Geen toeval; hij is getekend door een van de medewerkers aan de film: Matthijs Joor, die afstudeert in de richting Interactieve Media en Visual Effects. Het is alleen jammer dat de titel slecht is geplaatst (want in het volste gedeelte) en dat de credits onscherp en dus slecht leesbaar zijn.
Ook twee documentaires worden aan de man gebracht met een geïllustreerd affiche. Voor dat van Altijd 19 maakte Elise van Iterson een fraaie tekening van de onfortuinlijke hoofdpersoon. Vanuit de verte lijkt hij een beetje op Michael Moore, het zal wel door het petje komen. Je vraagt je toch af waarom niet voor een foto is gekozen. Ook de plaatsing van de filmtitel roept vragen op: je leest Al 19, en dat kan toch niet de bedoeling zijn. Op de documentaire Brul van de Leeuw plant de getekende hoofdrolspeler een Vlaamse gele vlag met zwarte leeuw in de wereldbol. Aardig, maar het voegt niets toe. In de documentaire zitten prachtige, zeer bruikbare beelden van de jonge Belgische hoofdrolspeler, met een rood-wit-blauwe sjerp om zijn nek.
Ook het affiche van de fictiefilm Jacco’s film is getekend. In dit geval werkt dat wel. Soortgelijke tekeningen zitten ook in de film, zogenaamd gemaakt door het wonderkind Jacco zelf. En door het woord film in de titel is de kale zwart-wit poster toch als filmposter te herkennen. Het affiche is ontworpen door het Amsterdamse bureau Shosho (dat de afgelopen jaren steeds meer examenposters is gaan maken; deze editie liefst vijf), maar leunt geheel en al op de illustratie en het handschrift van striptekenaar Floor de Goede. Ze zijn misschien wel wat te strak voor een jochie van tien. Aan de andere kant: Jacco is dan ook een wonderkind.
Bovenste rij, v.l.n.r.:
Altijd 19 – vormgeving: Elise van Iterson
Baba – vormgeving: Kamiel van Kessel
Bingo – vormgeving: Shosho (Susanne Keilhack en Joost Hiensch)
Blijf bij me, weg – vormgeving: Faas Panhuyzen
Brul van de leeuw – vormgeving: Shosho (Susanne Keilhack en Joost Hiensch) / illustratie Menno Mans
Middelste rij, v.l.n.r.:
De herinneringen en daarna – vormgeving: Shosho (Susanne Keilhack en Joost Hiensch)
Hawkes – vormgeving: Matthijs Joor
Iliriana – vormgeving: Shosho (Susanne Keilhack en Joost Hiensch)
In een vergeten moment – vormgeving: Petra Warrink
Jacco’s film – vormgeving: (Susanne Keilhack en Joost Hiensch) / illustratie Floor de Goede
Onderste rij, v.l.n.r.:
Sacha draait – vormgeving: Sara Verweij
Tzirk – vormgeving: Sander van Dieren
Het mysterie van de volle maan – vormgeving: Tristan Westerhuis
Wes – vormgeving: Christian Nevesely
