Een dromerig, driedubbel gelaagd wajangspel
Carroussel. Daniel de Roo, 2010. Mixed media, video. 171x70x58 cm.
Eigenlijk is het zo simpel als wat. Op een witgeschilderde houten kist die tegen een witte muur is gepositioneerd, staan twee witte, wankele, vellen papier – ze zijn licht gevouwen, zodat ze rechtovereind blijven staan. En zodra daar van achter uit de zaal de lichtsequenties van een echt theaterstuk op worden geprojecteerd, verandert het wankele bouwwerk in een echt theater. Als bij toverslag. Een theater waarin alleen het licht voortdurend verandert – verder gebeurt er niets. Het stuk moet de kijker er zelf bij verzinnen, wat verbluffend weinig moeite kost.
Het is de grote kwaliteit van ‘sculpturale video-installaties’ van de jonge Amsterdammer Daniel de Roo: ze zetten direct de verbeelding in werking. De Roo studeerde vorige jaar zomer cum laude af aan de Gerrit Rietveld Academie, met een soortgelijke, al even prikkelende installatie: een filmstudio op miniformaat. Dankzij een beamer komen een cameraman, geluidsman, regisseur en de acteurs tot leven op een uitgeknipte witte achtergrond, waarvoor papieren silhouetten van een statief, een lamp en drie stoelen zijn geplaatst. Het resultaat is een dromerig, driedubbel gelaagd wajangspel.
Zijn filmstudio bezorgde De Roo de Beeldende Kunst Aanmoedigingsprijs 2009 en de Ron Mandos Young Blood Award, bestaand uit een geldbedrag en een presentatie in de galerie, waar het fraaie fröbelwerkje nu opnieuw te zien is.
Ook in de overige vier werken speelt De Roo een schrander spel met werkelijkheid en kunstmatigheid. De wind lijkt het dichte doek van een circustent in beweging te zetten (‘wat zou erachter gebeuren?’, denk je als vanzelf); een filmprojector van multiplex projecteert een documentaire over de werking van televisie op een oud beeldscherm (het is net een duel tussen twee cowboys zoals ze tegenover elkaar staan).
De afmetingen spelen een belangrijke rol in het werk van De Roo. Een icoon als de kerk presenteert hij op minuscuul formaat, als een uiterst fragiel object dat bij het eerste het beste zuchtje lijkt om te vallen. Ook de twee stoere brandweermannen in de sculpturale video-installatie ‘Heros’ – projecties op geboetseerde mannen van klei die niet hard wordt – zijn net iets kleiner dan in werkelijkheid.
En zoals het papieren minikerkje alleen een voorkant heeft, als de huizen in de oude westerns, hebben de brandweermannen ook maar één kant, een achterkant. Het wringt en het vergroot de desoriëntatie. De iconen blijven zichtbaar; dat het ook mensen zijn, zie je maar zo over het hoofd.
A Cinematography of Silence van Daniel de Roo. T/m 17 juli in Galerie Ron Mandos, Prinsengracht 282 Amsterdam. www.ronmandos.nl.
