Each country shall be invited to submit its best motion picture to the Academy
Een week of wat geleden zaten ze naast elkaar in DWDD: Jean van de Velde, Martin Koolhoven en Ben Sombogaart, de hoofdrolspelers tegen wil en dank in de bespottelijke Nederlandse Oscar-soap. Het advocatenbureau Kos, Morel, Vos en Schaap had een brief op hoge poten gestuurd aan het Holland Film van Claudia Landberger, die zich vervolgens weinig professioneel in stilzwijgen hulde.
Jean van de Velde betoogde dat hij echt in de Oscarkansen van zijn The Silent Army geloofde, dat hij zich anders zelf wel zou hebben teruggetrokken. Dat had hij immers eerder ook al eens gedaan, toen – hoe is het mogelijk – zijn coming of age-voetbalfilm All Stars was voorgedragen, in plaats van Mike van Diems Karakter. Het was een grensgeval gaf Van de Velde toe, maar het grootste deel van zijn film was niet-Engelstalig. ‘Maar hoe meet je dat? Per woord, of met een stopwatch?’
Artikel 14.3.6, dat bepaalt dat een film een ‘general release’ moet hebben gehad, kwam niet ter sprake. Ook ging het niet over artikel 14.3.1, waarin staat dat ieder land wordt uitgenodigd zijn beste film in te sturen voor de Oscars. In andere landen, landen met meer filmcultuur, doen ze dat gewoon. Frankrijk heeft Un prophète van Jacques Audiard ingestuurd, een duister gevangenisdrama dat op het festival van Cannes werd bekroond met de Grote Juryprijs. De Belgische inzending is de wrange boekverfilming De helaasheid der dingen. Michael Haneke’s Das weisse Band is de Duitse inzending, Ruben Ostlunds‘ Involuntary de Zweedse. Nour Eddine Lakhmari’s Casanegra dingt mee namens Morakko en Corneliu Porumboiu’s meesterwerkje Police, Adjective namens Roemenië.
Daar valt natuurlijk over te twisten, over wat de beste film is. Maar in Nederland doen we dat niet. Wij sturen de film in die volgens ons de meeste kans maakt, die volgens ons het meest in het straatje van de Academy past. Daarbij worden vele oneigenlijke argumenten uit de kast gehaald. Ben Sombogaart – wiens De tweeling in 2004 werd genomineerd voor een Oscar – meende dat zijn film een goede kans maakt door het actuele, mondiale thema ‘het stijgende water’. Van de Velde wees erop dat het ‘zwarte’ thema van zijn film het goed zou doen in een land dat voor het eerst in zijn geschiedenis een zwarte president had gekozen. Michelle Obama zou de film hebben gezien en onder de indruk zijn.
Martin Koolhoven kon het dus eigenlijk vergeten, met de zoveelste film over de Tweede Wereldoorlog. Maar, zo pleitte hij, er wordt vooral gestemd door oudere filmmakers die geen films meer maken en dus genoeg vrije tijd hebben om alle kanshebbers te bekijken (een voorwaarde om te stemmen). En Zwartboek greep twee jaar geleden maar net naast een nominatie (de film stond wel op de short list).
Enfin. De Oscarcommissie kwam opnieuw bijeen. Besloten werd The Silent Army gewoon in te sturen. ‘De criteria waaraan de film voor de Academy behoort te voldoen, zijn nogmaals gecontroleerd door Holland Film. Er zijn geen nieuwe feiten aan het licht gekomen die maken dat de film niet aan de eisen van de Academy voldoet. De commissie ziet dan ook geen reden om haar beslissing van de vergadering van 1 september jongstleden te herroepen.’
En nu is de film dus geweigerd. In een persbericht stelt Holland Film dat het gedoe in de pers er de oorzaak van is dat de Nederlandse inzending ‘met een vergrootglas en extra precisie door de Academy is gecontroleerd’.
‘Uitvoerig en intens beraad’ heeft uitgewezen dat The Silent Army moet worden beschouwd als een afgeleide versie van de film Wit licht (goh…) en geen op zichzelf staand origineel is. ‘De Academy ziet geen andere mogelijkheid dan de film uit te sluiten.’
Holland Film wast zijn handen in onschuld: ‘In de commotie rond de keus van de selectiecommissie (…) wordt gesuggereerd dat in Nederland al een uitspraak moet worden gedaan of een film wel of niet voldoet aan door de Academy gestelde formaliteiten. De beslissing of een film aan de procedurele formaliteiten voldoet is uitsluitend aan de Academy in Los Angeles en daarmee geen taak of bevoegdheid van enige instantie in het land van de Oscar inzending.’
Holland Film laat tot slot weten dat de organisatie in samenwerking met partijen tot de opstelling van een nieuw reglement wil komen ten einde herhaling van de gang van zaken rond de inzending van The Silent Army te voorkomen.
Iedereen is gek, behalve Holland Film.
Nb1. Marco Borsato heeft per twitter laten weten dat hij Oorlogswinter een fantastische film vindt die hij alle succes gunt als Nederlandse afvaardiging voor de Oscars! Knap. Vandaag twitterde hij erachteraan: ‘Zo ik ga er weer fris tegen aan vandaag weet niet wat er vandaag allemaal op mijn pad kom maar saai is mijn leven niet in ieder geval!’ Knap.
Nb2. Het persbericht van Holland Film was de deur al uit voordat Jean van de Velde op de hoogte was gesteld. Wat een onvoorstelbare onkunde…
Nb3. Réne Mioch heeft regisseur Martin Koolhoven en de producenten San Fu Maltha en Els Vandevorst ‘als klein onderdeel van de filmwereld’ zijn excuses aangeboden voor de ongemakkelijke situatie waarin zij door de selectiecommissie zijn gebracht, en een tamelijk hilarische open brief gestuurd aan de Oscar-selectiecommissie, de directeur van Holland Film, en de directeur van het Filmfonds.
Nb4: Martin Koolhoven krijgt ‘Oscarles’ van Mike van Diem (Oscarwinnaar met Karakter).
