De Zwitserse fotograaf Romain Mader (29) is het middelpunt in zijn oeuvre, maar dat kan niet worden weggezet als navelstaarderij. Zijn werk is nu te zien in Foam.
De Nederlandse fotograaf en conceptueel kunstenaar Jacqueline Hassink fotografeerde zes jaar lang op alle grote autobeurzen ter wereld en creëerde zo een beeld van wat voor soort auto’s door welke promotiemeisjes in welke kledij worden getoond. Het resulteerde in een fantastisch fotoboek, Car Girls (2009), met tientallen foto’s van babes die de attentiewaarde van de bezoekers verhogen en hun blikrichting manipuleren – via henzelf naar de auto.
In hetzelfde jaar maakte de Zwitserse fotograaf Romain Mader de serie Moi avec des filles (Ik en de meisjes), waarin hij poseert met bloedmooie modellen die spiksplinternieuwe auto’s aanprijzen op een autobeurs in Genève. Het is zijn eerste serie waarin hij zichzelf als personage opvoert; de wat wereldvreemde Romain (het personage heet Romain, de kunstenaar Mader) kijkt naar de camera als een konijn naar de bliksem.
Met zijn foto’s, die het midden houden tussen reportagefotografie en performance, zou de aartsverlegen Mader zijn vrienden hebben willen laten zien dat hij in staat was in de buurt van mooie vrouwen te komen. Althans, dat zegt Mader zelf over zijn werk.
Hoe het ook zij, de serie vormt het startpunt van een oeuvre waarin Romain het middelpunt vormt, maar dat bepaald niet kan worden weggezet als navelstaarderij. Op speelse, creatieve wijze laat Mader – hij ziet eruit als een lulletje rozenwater: bril, een beetje slonzig, een paar kilo te zwaar – de kijker nadenken over de ‘male gaze’: de stereotyperende manier waarop door mannen naar vrouwen wordt gekeken. Het vrouwenlijf wordt gebruikt om producten te verkopen, zowel aan mannen als aan vrouwen, maar in advertenties zien vrouwen er in de meeste gevallen uit als een mannenfantasie.
Op de autobeurs in Genève staan de mooie, schaars geklede modellen naast de glimmende auto’s; wie zo’n luxe auto koopt, heeft een droomvrouw binnen handbereik, is de onderliggende boodschap.
De serie Moi avec des filles is nu te zien in de chronologische tentoonstelling The following is a true story in fotomuseum Foam. Die tentoonstelling maakt deel uit van de Paul Huf Award, een prijs voor internationaal fotografietalent onder de 35 jaar, die Romain Mader dit voorjaar werd toegekend voor zijn serie Ekatarina (2012-2016).
De vakjury onder leiding van Lucy Conticello, chef fotografie van M, Le Magazine du Monde, prees de humor en ironie waarmee Mader serieuze onderwerpen aansnijdt: eenzaamheid, liefde, exploitatie en het vrouwelijke lichaam. ‘Door zijn gepolijste beelden, een gebruikelijk stijl in commerciële fotografie, sociale media en toeristische publicaties, worden we in een wereld getrokken van uitgebuite vrouwen, postorderbruiden, sekstoerisme en aanlokkelijke reclames.’
Honderd fotografen uit 25 landen waren genomineerd. Aan de prijs, die eerder ging naar onder anderen Daisuke Yokota (2016), Daniel Gordon (2014), Alex Prager (2012) en Taryn Simon (2007), is een bedrag van 20.000 euro verbonden.
De 29-jarige belofte Mader studeerde fotografie aan de École cantonale d’art in Lausanne en deed een master in fine arts in Zürich. Hij brak internationaal door toen zijn werk te zien was in de groepstentoonstelling Performing for the camera in Tate Modern, Londen in 2016. Gelijktijdig verscheen het boek Ekaterina (Mörel Books), dat hem de Huf Award opleverde.
Mader reisde in 2009 met een vriend naar Oekraïne. Hij schreef toen een fictief verhaal over zijn zoektocht naar een Oekraïense bruid in de fictieve stad Ekaterina. De foto’s die hij maakte als illustratie bij dat verzonnen verhaal zijn documentair. Ze zitten boordevol subtiele verwijzingen naar de dubieuze handel in Oost-Europese bruiden. ‘Maders verbeelding is echter grappig, naïef, absurd en lichtvoetig,’ merkte de Hufjury terecht op, ‘en het contrast tussen het onderwerp en de wijze waarop hij het onderzoekt geeft Ekaterina een onverwachte, ontroerende kracht.’
Zijn andere werk in Foam is weliswaar meer van hetzelfde, maar is óók goed voor een glimlach. En het helpt dat er voor verschillende presentatievormen is gekozen: naast de foto’s wordt Maders verhaal verteld in een videowerk, dat bestaat uit een slideshow met een voice-over van de kunstenaar die verslag doet van zijn liefdesavontuur.
De tentoonstelling wordt afgesloten met The Honeymoon (2017), een videowerk over Maders (fictieve) huwelijksreis. Daarin belooft hij zijn kersverse echtgenote twee weken in een honeymoonsuite te verblijven, maar uiteindelijk reist het stel drie maanden als hillbillies door een door de economische crisis geteisterd Griekenland.
Romain Mader: The following is a true story. T/m 7/2 in Foam, Keizersgracht 609.
