Cannes dag 9 – donderdag 19 mei
Op de laatste dagen van het festival staan nog enkele grote namen geprogrammeerd. De Spaanse meester Pedro Almodovar bijvoorbeeld; zijn La piel que habito is een soort kruising tussen psychologisch drama, melodrama en horror, met een fijne hoofdrol voor Antonio Banderas, die zijn carrière begon in de films van Almodovar. Omdat Penelope Cruz niet beschikbaar was, toverde Almodovar haar evenbeeld uit een hoge hoed: Elena Anaya.
De tweede vraag op de aansluitende persconferentie was of Almodovar misschien ook een nazi is. Nee, luidde zijn afgemeten antwoord. Het moet allemaal niet veel gekker worden.
Daarna naar mijn interview met Lars Von Trier. De vorige negen keren dat hij voor het festival van Cannes was geselecteerd, zat hij in Hotel Du Cap, bijna een uur met de taxi. Dit keer had hij zijn intrek genomen in La Mas Candidde, óók een hotel-restaurant annex spa dat bijna net zo luxe is als het resort in zijn film. Ook alleen maar per taxi bereikbaar.
Onderweg bereikte ons het bericht dat Von Trier persona non grata was verklaard gedurende de laatste dagen van het festival. De Deense regisseur maakte zich woensdagochtend onmogelijk tijdens de persconferentie na de wereldpremière van Melancholia, met uitspraken over de Tweede Wereldoorlog, Hitler en de Joden.
Het liet festivalpresident Gilles Jacob, die in de loop van de jaren een persoonlijke vriend van Von Trier is geworden, geen andere keus dan deze maatregel, die uniek is in de geschiedenis van het festival, dat ‘idealen van menselijkheid en gastvrijheid’ al 64 jaar hoog in het vaandel draagt. Von Trier is zondag niet welkom op de prijsuitreiking en de slotceremonie. Zijn film Melancholia is overigens niet uitgesloten van de competitie. Over mogelijke repercussies in de toekomst wordt nog nagedacht.
Nog even Pim Hermeling van de Nederlandse distributeur WildBunch gebeld: “Bij iedere nieuwe film doet Lars weer pogingen zichzelf onmogelijk te maken. Het is grievend en totaal onnodig. Ik distantieer me van zijn uitspraken; een groot regisseur als Lars Von Trier heeft dit niet nodig. We hopen maar dat het niet ten koste gaat van de film; díe verdient alle aandacht”.
Von Trier nam tijdens het interview overigens geen woord terug van wat hij gezegd had. Sterker: hij ging er nog een keer vol in. Als hij Hitler was – hij is Hitler niet, maar stel dat hij Hitler was een meesterwerk had gemaakt, dan zou het festival dat gewoon moeten vertonen, toch? Tot slot van het rondetafelgesprek liet hij zijn rechterhand zien. Daarop had hij kortgeleden – Von Trier is 55 jaar – F U C K laten tatoeëren. Zijn dochter heeft hem daarna toegesproken alsof hij een klein kind was, vertelde Von Trier met een vreemde mengeling van trots en schaamte. “Weet je wel dat het er nooit meer af kan”, had ze gezegd.
Daarna naar Elena van Andrei Zvyangentsev, een van mijn favoriete hedendaagse regisseurs. Het is een topfilm, die naadloos aansluit bij de even subtiele als bombastische voorgangers The Return en The Banishment: een Robbert Bresson-achtige moraliteit over arm en rijk en bloedbanden.
Het betrof een marktscreening, in eerste instantie bedoeld voor distributeurs, maar de markt loopt op zijn einde, dus er was plek genoeg. Dat het festival nog maar een paar dagen duurt, kun je ook zien aan de vakbladen. Aan het begin van het festival zijn ze heel erg dik, aan het einde dun. Variety en The Hollywood Reporter verschijnen niet eens meer op donderdag, als om te benadrukken dat het echt alleen maar om de advertenties gaat en de redactionele tekst op de achterzijde van de advertenties slechts bladvulling is. (Wie wil zien hoe groot het verschil is tussen Cannes met en zonder festival kan terecht op de site van de Libération, voor een geweldige vergelijkende fotoserie).
Tot slot nog naar Drive, de eerste Amerikaanse film van de Deense regisseur Nicolas Winding Refn (Pusher, Valhalla Rising) met een hoofdrol voor de nieuwbakken Hollywoodster Ryan Gosling. Niet omdat ik er zin in had, maar omdat het met met pas met stip nog makkelijk kon. Snoeiharde, vermakelijke onzin. Maar wat doet het in hemelsnaam in de Gouden Palm-competitie?
