jpekker

Actie! – Duivendrechtsekade 80, 1096 AH Amsterdam. 25 november 2010, 13,27 uur

Vanuit het midden met de klok mee: Guido van Gennep (director of photography), Robert Jaap de Lange (focus puller), Jonathan Herzberg (opnameleider/first assistant director), Pilo Pilkes (make-up), Michiel ten Kleij (script/continuity) en regisseur Jan Doense. De hand is van Romke Faber (art direction), op de grond ligt Mirjam de Rooij (foto Bob Bronshoff)

In de kleine studio van Singelfilm neemt Jan Doense in één dag een filmpje op. Zonder budget. Alleen de reiskosten van cast en crew worden vergoed. De studio is gratis ter beschikking gesteld; de camera is geleend.

In de studio is een huiskamertje ingericht. Almere, maar dan à la David Lynch (“Geen white trash”, aldus Doense. “Maar ze stemmen wel PVV”): staande schemerlamp, foeilelijk min of meer abstract stilleven, grauwgrijs behang, groen lederen bank, bijzettafeltje met krulpoten.

Op de bank ligt Victor Löw (ongeschoren, en in pitbullsmoking). Onderuitgezakt is een eufemisme. Naast hem zit Mirjam de Rooij (hoogblond), in de film en in werkelijkheid zijn eega. De Rooij zet een tv uit die er niet is (een van de belichters doet een lampje uit), pakt een koffiekopje op en staat op. Löw hoeft alleen maar te blijven liggen. En aan het einde van de take een bruuske snurk produceren. Of toch niet, daar is Doense nog niet helemaal uit. Voor de zekerheid worden beide varianten opgenomen. Na een keer of wat is Doense tevreden. “Ik zou niet weten wat hier nog aan te verbeteren valt.”

Burengerucht luidt de werktitel (Rumoer is ook een serieuze optie) van het huwelijksdrama, dat uit slechts vijf scènes bestaat die in “single takes” worden gedraaid. Het scenario is geschreven door Doenses goede vriend Phil van Tongeren. Nadat een ander project van Doense en Van Tongeren niet werd geselecteerd voor de reeks NTR Kort!, is dit project tot “Plan B” gebombardeerd. Doense ziet het als de perfecte oefening voor zijn speelfilmdebuut dat hij met dezelfde mensen wil gaan maken. Binnen een mum van tijd wilde iedereen meedoen. “Het is alleen een beetje groter geworden dan ik dacht.”

Na een razendsnelle ombouw moet De Rooij voor dood op het kleed gaan liggen. Terwijl zij zich voorbereidt, fungeert de data-loader als stand-in. Cameraman Guido van Gennep laat nog een wiggetje onder zijn digitale ARRI Alexa schuiven (“Het antwoord van Arriflex op de Red”, legt Doense trots uit. “De baas van Camera Rentals is een goede vriend. Als ik eens iets nodig had, dan mocht ik bellen.”).

De meeste aandacht gaat uit naar het kopje koffie dat vlakbij De Rooijs hoofd moet komen te liggen. Naar de exacte plek én naar de inhoud. Er moet koffie met een beetje melk in, aldus Doense. “Het zijn melk en suiker-mensen.” Na wat geschuif op de millimeter is Doense tevreden. “Ik zou het talent graag op de set willen zien”, zegt hij met een glimlach.

Doense vraagt De Rooij met open ogen op het kleed te gaan liggen. “Nog iets naar voren”, maant Doense. “Ik”, vraagt De Rooij? “Nee, het kopje” antwoordt Doense. In razend tempo wordt vervolgens de ene na de andere take opgenomen. Het enige wat De Rooij moet doen, is haar adem inhouden.

Er worden telkens drie, compleet verschillende varianten opgenomen, die door Doense worden omschreven als “de straighte versie, de Pinter-variant en de Virginia Woolf-versie”. In de montage wil hij met editor Bert Rijkelijkhuizen en sound designer Wart Wamsteker kijken wat het beste uitpakt.

Het is de bedoeling dat Burengerucht in april in première gaat op Imagine/AFFF. Doense heeft BFD benaderd voor distributie, en hoopt daarnaast dat het filmpje zijn weg zal vinden in het (internationale) festivalcircuit. “Misschien helpt het als visitekaartje voor mijn lange speelfilmproject OSS.”

Burengerucht (Nederland 2011) / Scenario: Phil van Tongeren / Regie: Jan Doense / Camera: Guido van Gennep / Montage: Bert Rijkelijkhuizen / Sound design: Wart Wamsteker / Productie: Film Events, Jan Doense / Production Design: Anne Winterink / Met: Mirjam de Rooij, Victor Löw / Kleur, 9 minuten / Te zien: op Imagine: 27th Amsterdam Fantastic Film Festival, van 13 t/m 23 april.

(De rubriek Actie! verschijnt iedere maand in de Filmkrant. Meer sets op de site van fotograaf Bob Bronshoff)